Biegunka nie jest swoistym stanem w ciąży ani – wbrew powszechnym opiniom – jednym z objawów zajścia w ciążę. Istnieje jednak sporo czynników, które mogą sprzyjać biegunce w czasie ciąży. Ponadto zwiększone oddawanie kiszki stolcowej, niebędącej biegunką, często traktowane jest jako zwiastun zbliżającego się porodu. Warto pamiętać, że rozwolnienie w ciąży może być wywołane również takimi samymi czynnikami, jak u osób niebędących w ciąży.
Rozwolnienie w ciąży – objawy i przyczyny
Kobiety w ciąży mają osłabiony układ odpornościowy, co może sprzyjać zakażeniom wirusowym lub bakteryjnym, które mogą objawiać się luźnymi stolcami (rozwolnieniem). Wśród infekcji na które może zapaść ciężarna wyróżnia się biegunki pochodzenia bakteryjnego, wirusowego, pasożytniczego. Biegunki związane z infekcją bakteryjną, są najczęściej spowodowane obecnością drobnoustrojów w przewodzie pokarmowym, wśród których zalicza się m.in. salmonellozę czy endotoksyny innych szczepów bakterii. W przypadku biegunek w ciąży wywołanych zakażeniem wirusowym najczęściej dochodzi do infekcji rotawirusami (wywołującymi grypę żołądkową).
Ponadto na biegunkę w czasie ciąży (podobnie jak u osób niebędących w niej) duży wpływ może mieć stres, na który ciężarne są narażone. Często związany jest on z troską o prawidłowy rozwój i zdrowie przyszłego potomka, może być też wywołany przez silne emocje towarzyszące zbliżającemu się porodowi. Najczęstsze przyczyny rozwolnienia w ciąży są jednak pospolite. Jak podkreślają lekarze, biegunka ciężarnych jest bardzo często wywołana alergią pokarmową oraz niestrawnością. W marginalnych przypadkach do rozwolnień w ciąży dochodzi z powodu: zapalenia jelit, zapalenia trzustki, zespołu Leśniowskiego-Crohna, zatrucia lekami, rtęcią, środkami chemicznymi oraz w wyniku problemów hormonalnych.
Rozwolnienie w ciąży tuż przed porodem
Biegunka w ciąży w okolicach terminu porodu może wskazywać na rychłe nadejście rozwiązania. Dzieje się tak za sprawą reakcji organizmu matki, który przygotowując się do wydalenia płodu, wywołuje szereg reakcji powodujących konieczność opróżnienia kiszki stolcowej, aby główka dziecka mogła przedostać się przez kanał rodny.
Rozwolnienie w ciąży
Jak podkreślają lekarze, o rozwolnieniu w czasie ciąży mówi się, gdy częstotliwość wypróżnień sięga 3 lub większej ilości luźnych stolców, o płynnej lub półpłynnej konsystencji. Ostra biegunka w ciąży trwa do 1 tygodnia i najczęściej wywoływana jest przez infekcje wirusowe, bakteryjne i pasożytnicze. W sytuacji rozwolnienia utrzymującego się powyżej 3 tygodni lekarze mówią o biegunce przewlekłej. Biegunka utrzymująca się dłużej niż 2 dni wymaga niezwłocznej wizyty u specjalisty, ponieważ może poważnie zagrażać zdrowiu i życiu przyszłego dziecka oraz ciężarnej. Sygnałem do bezzwłocznej wizyty u lekarza, niezależnie od czasu trwania rozwolnienia, jest pojawienie się krwi, śluzu oraz ropy w oddawanych stolcach, co może świadczyć o poważnych infekcjach.
Jak radzić sobie z rozwolnieniem w czasie ciąży – leczenie
Biegunka w ciąży wymaga podjęcia odpowiednich kroków, które nie dopuszczą do odwodnienia i zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej. Poza wodą z organizmu matki w czasie rozwolnienia wypłukiwane są także witaminy, minerały, białka i elektrolity. W przypadku biegunki w ciąży zaleca się picie sporej ilości płynów, dzięki czemu organizm będzie stale nawadniany pomimo ubytku wody ze stolcem. Zalecane jest częste picie w małych porcjach (po kilka łyków), co ok. 15 minut. Warto pić letnią, przegotowaną wodą, ale także słabą i gorzką herbatę, herbaty ziołowe oraz płyny nawadniające (zawierające elektrolity). Pomocny może okazać się napar z suszonych jagód. W rozwolnieniu w ciąży zakazane są napoje gazowane, słodzone oraz kawa.
Lekarze wskazują także na konieczność wprowadzenia odpowiedniej diety składającej się z produktów, które pomogą złagodzić objawy rozwolnienia. Wśród nich zalicza się m.in. kleik, gotowaną marchew, banany, pszenne pieczywo, suchary, chrupki kukurydziane, gotowane chude mięso, gotowane jabłka, jagody, ziemniaki. Z diety należy wykluczyć nabiał, pieczywo pełnoziarniste, śliwki, tłuste, ciężkostrawne i bogate w błonnik pokarmy. Bez konsultacji z lekarzem kobiety w ciąży nie powinny zażywać środków przeciwbiegunkowych, które mogą zagrozić zdrowiu dziecka i ich samych. W leczeniu biegunek często stosuje się węgiel leczniczy, który pomaga wiązać ze sobą toksyny i bakterie. Ponadto zaleca się przyjmowanie leków ściągających, adsorpcyjnych oraz preparatów spazmolitycznych.