Przerośnięty trzeci migdał rzadko zdarza się u dorosłych, ale powikłania przerostu migdałka gardłowego mogą być dotkliwe. Przewlekłe zapalenie migdałków, w tym migdałka gardłowego, może skutkować ropniem lub zapaleniem ropnym w obrębie gardła i jego sąsiedztwie. Dalsze powikłania to m.in. kłębuszkowe zapalenie nerek czy nawet sepsa.

Trzeci migdał u dziecka: objawy przerośnięcia

Chociaż trzeci migdał (migdałek gardłowy) jest ważnym elementem układu odpornościowego, jego przerost może wywołać więcej szkody niż pożytku. Przerośnięty trzeci migdał daje charakterystyczne objawy, tym bardziej jeśli występują po częstych infekcjach dróg oddechowych i ucha.

Objawy przerostu trzeciego migdała u dziecka to:

• chrapanie,
  
• bezdechy – głównie senne, ale też zdarzające się w dzień,
  
• zmiana barwy głosu
  
• mówienie przez nos,
  
• częste infekcje dróg oddechowych i gardła,
  
• oddychanie przez usta – dziecko często nieświadomie siedzi z otwartymi ustami, jeśli nie może oddychać swobodnie,
  
• wady zgryzu,
  
• zmiany w obrębie twarzowej części czaszki i jej nieprawidłowy rozwój – charakterystyczna jest pociągła, spłaszczona część twarzowa z cofniętą żuchwą oraz wąskim i mocno wysklepionym podniebieniem,
  
• nawracające lub przewlekłe zapalenie ucha środkowego,
  
• niedosłuch – zaburzenia słuchu mogą skutkować dodatkowo zaburzeniami mowy (szczególnie wtedy, gdy problemy ze słuchem występują razem z wadami zgryzu),
  
• przewlekły katar z wydzieliną spływającą do gardła,
  
• cuchnący oddech.
  

Objawy nieleczonego przerostu trzeciego migdałka są widoczne w sylwetce dziecka. Przerośnięty trzeci migdał u dziecka objawy widoczne w budowie ciała daje po długim czasie, jednak ich leczenie może okazać się bardzo trudne. Są to:

• zgarbiona postawa,
  
• płaska klatka piersiowa,
  
• zaburzenia wzrostu,
  
• niedowaga – przełykanie może sprawiać ból, ponadto dziecko nie czuje zapachu potraw,
  
• czasem problemy z koncentracją i w nauce.
  

U niektórych dzieci powiększony trzeci migdał objawia się też przewlekłym zapaleniem spojówek, jeśli infekcja górnych dróg oddechowych rozprzestrzeni się w tę okolicę.

Przyczyny przerostu trzeciego migdałka u dzieci

Przyczyną przerostu trzeciego migdałka u dzieci jest zmuszenie układu odpornościowego do wytężonej pracy. Dotyczy to przede wszystkim infekcji i podrażnień górnych dróg oddechowych i jamy ustnej. Powiększenie trzeciego migdałka może wynikać z częstych i nawracających stanów zapalnych m.in. zatok, nosa, gardła, jamy ustnej, a także dolnych dróg oddechowych. Przyczyną przerostu migdałka gardłowego może być też ostra alergia, która wpływa na błony śluzowe, powodując ich obrzęk i wywołując katar alergiczny.

Uważa się też, że na przerośnięcie trzeciego migdała wpływ mogą mieć geny – jeśli u rodziców doszło do przerostu migdałka gardłowego, u dziecka ryzyko wystąpienia tego zjawiska jest większe niż w przypadku dzieci rodziców zdrowych.

Usunięcie trzeciego migdałka u dzieci – adenotomia migdałka gardłowego

Nie zawsze konieczne jest usunięcie trzeciego migdała u dziecka. Leczenie nieoperacyjne stosuje się wtedy, gdy przerost nie zaburza przepływu powietrza przez drogi oddechowe. W takich wypadkach leczenie przerośniętego migdała polega na pozbyciu się obecnych stanów zapalnych i złagodzeniu obrzęku błon śluzowych gardła i nosa. Ważne jest także wspomaganie odporności organizmu, by uniknąć kolejnych infekcji.

Nieoperacyjne leczenie trzeciego migdała u dziecka możliwe jest tylko wtedy, gdy przerost migdała nie powoduje problemów z oddychaniem ani nie jest na tyle duży, by wpływać na występowanie wad zgryzu czy zmian w obrębie czaszki. Jeśli objawy przerostu są poważne, powinny być odpowiedzią na pytania, czy usuwać trzeci migdał u dziecka. Wycięcie trzeciego migdałka u dziecka jest konieczne również wtedy, gdy nie można wyleczyć nawracających lub przewlekłych infekcji dróg oddechowych. Usunięcie trzeciego migdała u dzieci wykonuje się w szpitalu i pod narkozą.

Wycięcie trzeciego migdałka u dziecka poprzedza wykonanie badań niezbędnych przed każdą operacją. Zwykle są to badania krwi, moczu, EKG i zdjęcie RTG klatki piersiowej (u młodych pacjentów można zrezygnować z tego ostatniego). Usuwanie trzeciego migdałka trwa około pół godziny i jest bezkrwawe. Często tego samego dnia dziecko może wrócić do domu. Niekiedy jednak wizyta w szpitalu wydłuża się do 2 lub 3 dni, jeśli konieczna jest obserwacja.

Wycięcie trzeciego migdała u dziecka nie gwarantuje w stu procentach, że problem nie powróci. W rzadkich przypadkach trzeci migdał odrasta i wymaga ponownego usunięcia.

Zabieg usunięcia trzeciego migdała przeprowadza się u dzieci, które skończyły 2 lata, wcześniej rola migdałka gardłowego jest zbyt ważna dla organizmu.