Mimo iż organizm człowieka zasiedlony jest przez ogromną ilość bakterii, które stanowią florę fizjologiczną, a także może zostać zaatakowany przez bakterie chorobotwórcze, to jednak są środowiska, gdzie te bakterie nie będą obecne. Przykładem jest krew, która powinna być wolna od patogenów. Zdarza się jednak, że w poważnych zakażeniach dochodzi do bakteriemii, czyli obecności bakterii we krwi, a dalej do sepsy i wstrząsu septycznego, co prowadzi do niewydolności wielonarządowej. Ze względu na to, że w przypadku uogólnionych zakażeń ustalenie etiologii może być trudne, wykonuje się badanie posiewu krwi, czyli badanie polegające na wykryciu patogenów we krwi, co także pozwala na określenie terapii celowanej na podstawie antybiogramu. W przypadku wykonywania posiewu krwi na grzyby i bakterie konieczne jest przestrzeganie ścisłych zasad pobierania krwi, gdyż niewłaściwe pobranie, przechowywanie, transport czy inkubacja może prowadzić do wyniku fałszywie dodatniego.

Kiedy wykonuje się posiew krwi? Wskazania do badania

Wskazania do wykonania posiewu krwi są następujące:

• podejrzenie sepsy (wynik posiewu jest konieczny do postawienia tego rozpoznania),
  
• zapalenie wsierdzia,
  
• zapalenie płuc,
  
• zapalenie układu moczowo-płciowego,
  
• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,
  
• zakażenie miejsca operowanego,
  
• ropne zmiany skórne,
  
• zakażenie jamy brzusznej,
  
• powikłania ropnego zapalenia ucha środkowego,
  
• podejrzenie odcewnikowych zakażeń krwi,
  
• gorączka o nieznanej przyczynie,
  
• podejrzenie zakażenia u chorych poddawanych chemioterapii, steroidoterapii, po przeszczepach narządów, w immunosupresji, żywionych pozajelitowo.

Zobacz film i sprawdź jak powinny wyglądać prawidłowe wyniki morfologii: 

Zasady pobierania krwi na posiew

Przy pobieraniu krwi na posiew konieczny jest dobór właściwego podłoża. U noworodków i małych dzieci dobiera się specjalnie dla nich przeznaczone podłoża, gdzie pobiera się mniejszą ilość krwi. W przypadku przyjmowania przez chorego antybiotyku konieczne jest zastosowanie odpowiedniego inhibitora, by nie uzyskać fałszywie ujemnego wyniku. Po pobraniu krwi specjalnie do tego przeznaczonym zestawem koniecznie należy dołożyć wszelkich starań dla jak najszybszego dostarczenia próbek do laboratorium mikrobiologicznego. Materiał musi być transportowany w temperaturze pokojowej w pojemniku oznaczonym jako materiał zakaźny.

Polecamy: Rozmaz krwi - badanie elementów morfotycznych: erytrocytów, leukocytów, trombocytów i hemoglobiny

Zasady pobierania krwi na posiew są następujące:

• posiew krwi powinien być wykonany przed wdrożeniem antybiotykoterapii. Oznacza to, że pobranie krwi na posiew powinno być wykonane jeszcze przed pierwszą dawką antybiotyku. Jeśli jest inaczej, koniecznie należy zaznaczyć, jaki antybiotyk przyjmuje chory,
  
• jeśli jest to możliwe, powinno się pobrać krew na posiew na 30 min przed szczytem gorączki,
  
• aby zwiększyć czułość tego badania, powinno się pobrać nawet 3 niezależne próbki krwi z różnych miejsc w ciągu 24 godzin, w odstępach co najmniej 20-minutowych. Pobranie pojedynczej próbki czyni dane badanie posiewu krwi mniej czułym,
  
• zawsze pobiera się krew na posiew w warunkach tlenowych, a w ciężkich stanach również wykonuje się posiew w kierunku bakterii beztlenowych,
  
• posiew krwi na bakterie wykonuje się jako posiew mikrobiologiczny. Aby wykonać posiew krwi na grzyby pleśniowe, konieczne jest wykonanie posiewu na badania serologiczne.
  

Jak interpretować wynik posiewu krwi?

Jeśli w co najmniej dwóch próbkach krwi wyhoduje się ten sam gatunek drobnoustroju, uzyskuje się wynik dodatni. Czasem jednak wyhoduje się drobnoustroje będące częścią flory fizjologicznej. Wtedy wynik dodatni określany jest w zależności od ilości wyhodowanych drobnoustrojów (śladowa ilość może świadczyć o zanieczyszczeniu materiału przy nieprawidłowym pobieraniu), a także od tego, u kogo jest hodowany. Istotne znaczenie mają bakterie flory fizjologicznej skóry wyhodowane z krwi chorych następujących grup:

• z poważną chorobą podstawową,
  
• po wszczepieniu endoprotezy,
  
• w fazie immunosupresji,
  
• z objawami klinicznymi zakażenia,
  
• z cewnikami naczyniowymi,
  
• u noworodków.
  

Polecamy: Biochemia krwi (badanie biochemiczne) – jak interpretować wyniki?

Posiew krwi – ile czeka się na wynik?

Wynik posiewu jest do odebrania najczęściej po 7 dniach od pobrania krwi. Jednak już po pierwszej dobie można otrzymać wstępną informację odnośnie hodowanego drobnoustroju.