W dzisiejszych czasach rozpoznanie płci dziecka w trakcie ciąży nie jest trudne. Wystarczy badanie USG wykonane między 20. a 28. tygodniem ciąży, aby przekonać się, czy urodzi się chłopiec czy dziewczynka. Bardzo rzadko płeć rozpoznawana jest już w 16. tygodniu ciąży, a niekiedy nie można jej jasno oznaczyć aż do narodzin dziecka. Trudno jednoznacznie określić, kiedy można poznać płeć dziecka, ponieważ zależy to m.in. od jego ułożenia w brzuchu mamy. Wielu rodziców zastanawia się także, jak zaplanować płeć dziecka. Istnieje wiele teorii jak wpłynąć na poczęcie dziecko określonej płci lub jak rozpoznać płeć z samych objawów, jednak żadna nie została jednoznacznie poparta badaniami i udowodniona.

Kiedy można rozpoznać płeć dziecka?

Medycyna stale się rozwija i obecnie bez większych problemów można rozpoznać płeć dziecka oraz obserwować poruszający się płód. Służy do tego badanie ultrasonograficzne (USG), podczas którego można wykonać zdjęcia lub nagrać film. Przetwornik umieszczony przy podbrzuszu ciężarnej kobiety wytwarza fale dźwiękowe o wysokiej częstotliwości, które błyskawicznie przemieszczają się po macicy. Tworzony przez nie obraz widoczny jest na monitorze.

Podczas badania ultrasonograficznego lekarz może określić nie tylko, jaka jest płeć dziecka, ale także, czy płód prawidłowo się rozwija i w jakim jest wieku. Badanie USG jest nieinwazyjne, bezpieczne i dokładne. Pełni ważną rolę w opiece prenatalnej.

Kwestia tego, w którym miesiącu można rozpoznać płeć dziecka, zależy od:

• stopnia jego rozwoju,
  
• ułożenia w brzuchu mamy,
  
• ilości płynu owodniowego,
  
• grubości ściany jamy brzusznej.
  

Osoba wykonująca badania określa, czy na obrazie widoczne są wargi sromowe czy penis i moszna. Brak członka wcale nie oznacza, że urodzi się dziewczynka, ponieważ czasem narządy płciowe są schowane za pępowiną. Płeć dziecka na USG można zwykle rozpoznać ok. 20. tygodnia ciąży, rzadko jest ona widoczna już w 16.tygodniu ciąży.

Niekiedy pewność można uzyskać dopiero w 28. tygodniu ciąży lub po porodzie. Precyzja w przypadku diagnozy płci poprzez USG wynosi aż 95–100%. Najnowocześniejsze urządzenia do USG pozwalają na rozpoznanie płci nawet w 11. lub 12. tygodniu ciąży, ale ustalenia te nie zawsze są w pełni wiarygodne.

Od czego zależy płeć dziecka?

Najważniejsze znaczenie dla płci przyszłego dziecka ma moment zapłodnienia, czyli połączenia komórek rozrodczych ojca i matki. Płeć dziecka zależy od tego, jaki chromosom płciowy otrzyma ono od ojca. Od matki dziecko zawsze otrzymuje chromosom X, natomiast od ojca może to być:

• chromosom X – wówczas urodzi się dziewczynka,
  
• chromosom Y – wówczas może urodzić się syn.
  

Chromosomy w pewnym stopniu decydują o płci, ale sam chromosom Y nie wystarczy, aby urodził się chłopiec. Niezbędna jest jeszcze duża ilość testosteronu, który pojawia się dopiero po ok. 7 tygodniach. Do tego czasu zarodek ma struktury pozwalające na rozwinięcie się obu płci:

• przewód Wolffa – przekształca się w najądrza, nasieniowody i pęcherzyki nasienne,
  
• przewód Müllera – przekształca się w jajowody i macicę.
  

W 7. tygodniu ciąży konkretyzuje się płeć – przy dużej obecności testosteronu tworzą się męskie narządy płciowe, a przy braku tego hormonu powstają żeńskie narządy płciowe. Rozwój płodu w kierunku żeńskim odbywa się samoistnie, natomiast do rozwoju w kierunku męskim niezbędny jest testosteron wydzielany przez jądra komórkowe płodu – właśnie dlatego płeć żeńska jest niekiedy nazywana płcią podstawową. Poza testosteronem istotne jest również odpowiednie stężenie hormonu antymüllerowskiego, który wyhamowuje ostatecznie rozwój żeńskich narządów płciowych.

Czy można zaplanować płeć dziecka?

• chiński kalendarz płodności – metoda ta nie ma naukowych podstaw, ale według rodziców udzielających się na forach, jest ona skuteczna aż w 8 na 10 przypadków. Zgodnie z zaleceniami próby poczęcia dziecka należy podejmować w zależności od wskazań zapisanych w specjalnych tabelach. Znajdują się w nich informacje o tym, w jakim miesiącu w zależności od wieku kobiety należy podjąć współżycie, jeśli para chce mieć syna lub córkę,
  
• dieta i pozycje seksualne – to metody raczej nieskuteczne i niepotwierdzone naukowo, oparte o przesądy. Planując córkę, kobieta rzekomo powinna wprowadzić do jadłospisu produkty słodkie, zawierające dużo wapnia i magnezu. Przy planowaniu syna w diecie winny znaleźć się produkty ostre, zawierające dużo sodu i potasu. Dietę należy rozpocząć najwcześniej 6 miesięcy i najpóźniej 6 tygodni przed planowanym poczęciem. Szansę na urodzenie dziewczynki zwiększa pozycja klasyczna, a chłopca – pozycja od tyłu,
  
• metoda Selnas (selekcja naturalna płci) – metoda polega na określeniu ładunku elektrycznego komórki jajowej. Naładowana dodatnio zwiększa szansę na poczęcie dziewczynki, a ujemnie – chłopca. Ładunek określany jest indywidualnie na podstawie wieku kobiety, grupy krwi czy daty ostatniej miesiączki,
  
• metoda Benendo – opiera się na tym, że męskie plemniki są szybsze, a kobiece bardziej wytrzymałe. Dlatego chłopca można począć w dniu owulacji lub po niej, a dziewczynkę na 2–3 dni przed owulacją. Skuteczność tej metody może być wysoka, jednak nigdy nie ma pewności, że się uda.
  
• metoda Ericssona – jedyna metoda potwierdzona naukowo, polegająca na oddzieleniu plemników żeńskich od męskich i dokonaniu sztucznego zapłodnienia.