Opatrunek okluzyjny jest stosunkowo łatwy do wykonania, dlatego mogą zakładać go osoby niemające doświadczenia w opatrywaniu ran. Opatrunki są dostępne w aptekach oraz sklepach ze sprzętem medycznym. Są również stałym elementem wyposażenia karetek pogotowia, a także niektórych apteczek osobistych.
Czym jest opatrunek okluzyjny? Zawartość i wygląd
Obecnie opatrunek okluzyjny jest dostępny w formie gotowych plastrów. Aby opatrzyć nim ranę, wystarczy dobrać odpowiedni rozmiar opatrunku i szczelnie umieścić go na okaleczeniu. Większość znajdujących się w sklepach medycznych i aptekach opatrunków okluzyjnych charakteryzuje się wysoką trwałością oraz szczelnym przyleganiem do skóry. Najczęściej przypominają płaską siatkę, są wodoodporne i zapobiegają przenikaniu wody, powietrza i innych niepożądanych substancji z zewnątrz. Materiałem klejącym jest w nich zazwyczaj substancja hydrożelowa. Wygodną cechą opatrunków okluzyjnych zawierających substancje hydrożelowe jest także możliwość wielokrotnego odklejania i przyklejania plastrów, co sprzyja ewentualnemu wentylowaniu ran. Opatrunki okluzyjne są najczęściej wykonane z substancji foliopodobnych, są bezpieczne dla alergików, a pomimo silnego kleju nie zawierają żadnych substancji drażniących.
W jakich sytuacjach stosuję się opatrunki okluzyjne?
Opatrunki okluzyjne można stosować w wielu sytuacjach. Przez pracowników pogotowia ratunkowego wykorzystywane są do opatrywania ran otwartych, w tym poważnych ran klatki piersiowej, które stanowią zagrożenia życia ze względu na ewentualne powstawanie odmy prężnej, a także ran wlotowych i wylotowych. Opatrunki okluzyjne można stosować nawet na skórę pokrytą krwią, włosami, wodą, potem i innymi zanieczyszczeniami (np. piaskiem). Pierwotnym zastosowaniem opatrunków zawierających substancję hydrożelowe było oczyszczanie ran z tkanek martwiczych przez nawodnienie tkanek oraz proces autolizy.
Substancje hydrożelowe znalazły zastosowanie w sytuacjach, kiedy nie jest możliwe zastosowanie preparatów enzymatycznych (przyspieszających gojenie). Na wyposażeniu karetek pogotowia znajdują się opatrunki okluzyjne z igłą do odbarczania odmy prężnej, co sprzyja niwelowaniu dekompresji klatki piersiowej. Do niektórych zestawów dołączane są ponadto specjalne zastawki jednokierunkowe. Dzięki nim możliwe jest odprowadzanie powietrza z rany bez jednoczesnego wpuszczania go do jej wnętrza.
Dostępne w wielu sklepach plastry mają stosunkowo dużą powierzchnię krycia, dlatego mogą być stosowane w różnego rodzaju ranach o małym i średnim wysięku. W aptekach i sklepach z wyposażeniem medycznym można znaleźć np. opatrunki okluzyjne z przeznaczeniem na rany stóp. Przez wielu lekarzy są one polecane na problem pękających stóp. Jedną z ich zalet jest brak dolegliwości bólowych w trakcie odrywania. Czas użytkowania opatrunków okluzyjnych jest zależny od zaleceń producenta i rodzaju rany oraz wydobywającego się z niej wysięku. Najczęściej pojedynczy plaster w leczeniu małych ran z niewielkim wysiękiem można użytkować przez ok. 48 godzin.
Jak prawidłowo udzielić pierwszej pomocy? Dowiesz się tego z filmu:
Jak stosować opatrunki okluzyjne?
Należy pamiętać, że nie istnieje jedna właściwa metoda zakładania opatrunków okluzyjnych. Ich wielkość, a także sposób opatrywania uszkodzonych miejsc jest zależny od rodzaju ran. Lekarze zalecają, aby opatrunki okluzyjne stosować według przeznaczenia, często ściśle określonego przez producenta. Ze względu na specyfikę większość plastrów można przykładać na ranę po wcześniejszym zastosowaniu jałowych poduszeczek lub gaz. Część opatrunków okluzyjnych można umieszczać bezpośrednio na krwawiące rany bez obaw o ewentualne odklejenie. W leczeniu niegroźnych ran spora grupa osób przed umieszczeniem plastra smaruje uszkodzone miejsca specyfikami leczniczymi. Posmarowanie rany i późniejsze zaklejenie jej opatrunkiem okluzyjnym przyspiesza wchłanianie substancji (maści czy żelu) oraz gojenie rany.