Badania USG w ciąży pozwalają wykluczyć groźne wady rozwojowe i upewnić się, że ciąża przebiega prawidłowo. Dzięki temu można odpowiednio zadbać o rozwój dziecka i przygotować się do porodu. Możliwość obejrzenia własnego potomka na ekranie jest też nie bez znaczenia dla tworzenia się więzi między rodzicami a noworodkiem.
Kiedy wykonać pierwsze USG w ciąży?
Pierwsze badanie w ciąży to najczęściej potwierdzające ją USG dopochwowe. Zarodek widać na USG często już w 4 tygodniu, jednak wówczas trudno cokolwiek o nim powiedzieć. Na pierwsze badanie powinno się więc umówić między 6 a 8 tygodniem ciąży. Serce dziecka zaczyna bić w 6 tygodniu i można je dostrzec w postaci migającego punktu. Na tym etapie nie widać jeszcze nic więcej. Na pierwszą wizytę do ginekologa po zapłodnieniu powinno się udać przed 10 tygodniem w ciąży, co zapewni odpowiednią kontrolę nad rozwojem płodu. Ważne jest to również dla osób, które będą się starały o przyznanie becikowego, do którego wymagane jest zaświadczenie o przebywaniu pod opieką ginekologa od 10 tygodnia ciąży. W trakcie pierwszego USG konieczne jest ocenienie wieku zarodka i stanu narządów rodnych. W tym czasie ciąża powinna być już widoczna bliźniacza.
Jakie badania powinna wykonać każda kobieta w ciąży? Dowiesz się tego z filmu:
Do którego tygodnia w ciąży wykonuje się USG dopochwowe?
USG dopochwowe przydatne jest tylko na początku ciąży. Wykonuje się do około 11–12 tygodnia, a następnie konieczne jest już wykonywanie USG przez powłoki brzuszne.
Jak często można robić USG w ciąży?
Częstotliwość wykonywania USG w ciąży jest uzależniona od stanu zdrowia matki i dziecka. Jeżeli dzieje się coś niepokojącego, badanie wykonuje się tak często, jak jest to konieczne (nawet co kilka dni), ponieważ nie ma żadnych dowodów na jego szkodliwość. W prawidłowo przebiegającej ciąży zaleca się wykonanie minimum 3 USG – po jednym w każdym trymestrze. Rodzice często dodatkowo wykonują bardziej zaawansowane badania, takie jak trójwymiarowe USG czy badania przesiewowe w 13 tygodniu ciąży. USG powinno się wykonywać częściej:
- w ciąży bliźniaczej,
- gdy matka choruje na cukrzycę,
- gdy matka choruje na nadciśnienie,
- gdy w ciąży występowały plamienia,
- w przypadku ciąży zagrożonej,
- u matek po 35 roku życia,
- jeżeli wcześniej dochodziło do poronień.
Genetyczne USG – przesiewowe badanie w ciąży
Genetyczne USG jest przesiewowym, nieinwazyjnym badaniem prenatalnym wykonywanym do 13 tygodnia ciąży. Ma ono na celu wychwycenie chorób genetycznych (zespół Downa, Edwardsa, Turnera) i wad wrodzonych (wodogłowie, rozszczep kręgosłupa, karłowatość, rozszczep wargi, wady serca). W trakcie trwającego 40–60 minut badania lekarz ocenia stan łożyska, płynu owodniowego i pępowiny oraz ocenia grubość fałdu karkowego, wygląd kości nosowych, długość kości udowej, pracę serca i wygląd większości organów wewnętrznych.
USG przepływowe (dopplerowskie)
Przepływowe USG wykonywane metodą Dopplera polega na ocenieniu prędkości przepływu krwi w naczyniach krwionośnych matki i dziecka. Jest ono zalecane w przypadku wykrycia wad serca, słabego wzrostu płodu, małej ilości wód płodowych, ciąż mnogich oraz we wszystkich ciążach wysokiego ryzyka. Przebieg badania dopplerowskiego jest taki sam, jak każdego innego USG, ale w głowicy aparatu uruchamia się dodatkową funkcję, dzięki której aparat określa i rysuje przepływ krwi w organizmie matki, dziecka i w łożysku.
USG jamy brzusznej w ciąży
Nie zawsze wykonuje się pełne USG jamy brzusznej. Najczęściej lekarz koncentruje się na dziecku i pomija organy matki. Zalecane jest ono jednak w przypadku niektórych dolegliwości występujących u kobiety w ciąży, takich jak:
- silne bóle brzucha,
- kamica nerkowa lub epizod kolki nerkowej,
- zaburzenia pracy nerek,
- zaburzenia pracy wątroby bądź woreczka żółciowego.
USG 3D i 4D – “USG połówkowe” w ciąży
USG 3D pozwala na obejrzenie dziecka w trójwymiarze, natomiast 4D jest ruchomym filmem. Ich możliwości diagnostyczne są o wiele mniejsze niż normalnego badania, ponieważ pokazuje ono ciało dziecka z zewnątrz. Mimo to rodzice często decydują się na wykonanie tego badania, ponieważ jest ono dla nich dużym przeżyciem i pozwala na zawiązanie silniejszej więzi z dzieckiem. Badanie to wykonuje się także, gdy płód ma zewnętrzne wady wrodzone, takie jak rozszczep wargi, ponieważ obrazuje ono odmienny wygląd dziecka i pozwala rodzicom przygotować się do urodzenia dziecka z wadą.
Zobacz także: USG połówkowe – kiedy przeprowadzić i jak się do niego przygotować?
Kiedy na USG w ciąży widać płeć?
Płeć dziecka można zobaczyć podczas normalnego badania USG już w 12 tygodniu ciąży, jednak bardzo dużo zależy od ułożenia płodu. Czasami obraca się lub przykurcza nogi w taki sposób, że nie widać jego płci. W tym momencie często zdarza się, że rodzice zostają błędnie poinformowani. Płeć należy potwierdzić, wykonując USG około 20 tygodnia ciąży. Najskuteczniejsze są pod tym względem badania 3D i 4D.