Nadczynność tarczycy jest chorobą, która objawia się nadmierną produkcją hormonów tarczycy: trójjodotyroniny (T3), i tyroksyny (T4). To schorzenie ma nieprzyjemne objawy i może powodować równie przykre powikłania. Najgroźniejszym z nich jest przełom tarczycowy.

Lekarz przed postawieniem jednoznacznej diagnozy musi przeprowadzić dokładną analizę objawów nadczynności tarczycy. To z kolei pozwala na szybkie zastosowanie właściwego leczenia. Hormony tarczycy mogą nadmiernie aktywować układ sercowo-naczyniowy oraz nerwowy.

Objawy mogą mieć różną postać. W jednym wypadku występują pojedynczo, a w innym – w formie grupowej. Najczęściej pacjenci uskarżają się na wzmożoną potliwość, kołatanie serca, duszności czy bezsenność. Dodatkowo może pojawić się zwiększone ciśnienie tętnicze, nerwowość, pobudzenie i problemy z koncentracją. Często także osoby chudną wskutek szybszej przemiany materii. Objawem nadczynności tarczycy jest również przerost gruczołu, przyspieszone bicie serca praz wytrzesz oczu.

Nadczynność tarczycy można traktować jak zaburzenie, czego skutkiem jest zwiększona produkcja hormonów. T3 i T4 wpływają na funkcjonowanie tkanek, metabolizm i produkcję ciepła w organizmie człowieka. Funkcjonowanie tarczycy jest stymulowane przez przysadkę mózgową uwalniającą hormon tyreotropowy (TSH), który pobudza produkcję trójjodotyroniny i tyroksyny.

Nadczynność tarczycy u dzieci

W przypadku dzieci nadczynność tarczycy bywa niezwykle problematyczna. Jej głównymi objawami są nadmierne spalanie substancji odżywczych oraz szybsza przemiana materii. Dla dzieci są to bardzo niekorzystne objawy, które nie tylko utrudniają funkcjonowanie, ale także prawidłowy rozwój.

W przypadku układu nerwowo-mięśniowego może wystąpić słabsza koncentracja, osłabienie mięśni bądź nadmierna ruchliwość, lękliwość, bezsenność czy chwiejność emocjonalna. W układzie kostnym spotyka się przyspieszenie wzrastania i wieku kostnego. Dzieci cierpiące na nadczynność tarczycy mogą mieć problemy ze wzmożoną perystaltyką jelit, nadmiernym wypadaniem włosów, moczeniem nocnym. Nadczynność tarczycy u dzieci objawia się wytrzeszczem oczu, przyspieszeniem tętna oraz podwyższonym ciśnieniem tętniczym krwi.

Choroba wrodzona przejawia się wybroczynami, ciepłą i wilgotną skórą oraz powiększeniem wątroby, która może mieć uszkodzony miąższ, a w konsekwencji zostać zaatakowana przez żółtaczkę. U dziewczynek przed okresem pokwitania może wystąpić opóźnienie pierwszej miesiączki. Natomiast dziewczynki już miesiączkujące mają wydłużające się lub skrócone cykle.

Nadczynność tarczycy u dorosłych

U dorosłych nadczynność tarczycy objawia się intensywniej. Pojawi się nadwrażliwość na ciepło, nadmierna potliwość, wzmożone pragnienie, nerwowość i drażliwość. Dodatkowo omawiana przypadłość może powodować choroby przewodu pokarmowego lub serca.

Objawami nadczynności tarczycy u dorosłych są: drżenie palców, kołatanie serca, dolegliwości skórne, osłabienie mięśni nóg, łzawienie, duszność oraz zaburzenia trawienia. Dodatkowo pogarsza się kondycja paznokci oraz włosów, a także rozregulowują się cykle miesiączkowe. Utajona nadczynność tarczycy daje bardzo delikatne symptomy, które są trudne do zauważenia.

Jak leczyć nadczynność tarczycy?

Diagnostyka wobec nadczynności tarczycy u dzieci powinna być wdrożona jak najszybciej oraz być prowadzona pod stałą kontrolą lekarza specjalisty. W przypadku gdy objawy się nasilą, należy odbyć leczenie szpitalne. Endokrynolodzy zalecają trzy drogi leczenia.

Pierwsza, farmakologiczna, jest długotrwała i opiera się na przyjmowaniu leków przeciwtarczycowych. Ich zadaniem jest hamowanie nadmiernej produkcji hormonów. Efekty powinny być widoczne od 1 do 3 tygodni.

Drugim sposobem jest leczenie promieniotwórczym izotopem jodu, określane mianem radiojodu. Substancja jest jednorazowo podawana, skutkiem czego jest uszkodzenie komórek tarczycy i dzięki temu zmniejszeniem uwalnianych hormonów.

Trzecią metodą jest leczenie operacyjne. Podczas tej kuracji częściowo wycina się tarczycę w celu obniżenia ilości tkanki tarczycowej lub usunięcia nadczynnych guzków. Bez względu na to, który rodzaj terapii będzie zastosowany, chory musi znajdować się pod stałą kontrolą endokrynologiczną.

Profilaktyka nadczynności tarczycy u dorosłych 

Lekarze podkreślają, aby nie zapominać o stosowaniu odpowiednio zbilansowanej diety. Zalecają unikanie produktów, które obciążają układ pokarmowy, takich jak: kapusta, soja, groch, brukselka, kasza gruboziarnista. Dodatkowo, osoby chore nie powinny spożywać ostrych przypraw, wśród których są m.in. chilli, pieprz i pikantna papryka. Dobrymi alternatywami dla nich będą natomiast: koper, kminek, tymianek, majeranek, wanilia czy cynamon.