Nadciśnienie tętnicze jest uznane za chorobę cywilizacyjną i najważniejszy czynnik ryzyka przedwczesnej śmierci na całym świecie. Rocznie z powodu nadciśnienia tętniczego umiera na świecie 10 milionów osób, a połowa chorych w ogóle nie wie o swojej chorobie. Przypominamy także, że w Polsce w maju i czerwcu trwa kampania MMM18, czyli Maj miesiącem mierzenia ciśnienia tętniczego zorganizowana przez Międzynarodowe Towarzystwo Nadciśnienia Tętniczego. W ramach kampanii można zbadać swoje ciśnienie. Więcej informacji znajdziecie na stronie kampanii www.mmm18.pl.

Zbyt wysokie pomiary ciśnienia tętniczego wykazują związek z zapadalnością na choroby układu krążenia (zawał serca, udar mózgu, niewydolność serca, choroba tętnic obwodowych) oraz niewydolność nerek. Jak przypomina profesor Jacek Jóźwiak:

Powikłania nadciśnienia tętniczego w największym stopniu dotyczą układu krążenia, układu nerwowego oraz układu wydalniczego. Następstwami nieleczonego nadciśnienia tętniczego są w związku z tym odpowiednio zawały serca, udary mózgu i choroby nerek. 

Nadciśnienie tętnicze to choroba, którą należy kontrolować. Często pacjent powinien przyjmować nie tylko leki, ale i zmienić tryb życia na zdrowy. Niestety farmakoterapia nie powinna być przerywana, o czym mówił prof. Jóźwiak podczas czatu na portalu zdrowie.tvn.pl:

Leczenie nadciśnienia trzeba traktować jako proces ciągły. Odstawienie leków na nadciśnienie spowoduje niestety jego wzrost, czyli powrót do punktu wyjścia z momentu diagnozowania nadciśnienia. Długotrwałe przyjmowanie leków na nadciśnienie należy traktować jako swoistą polisę ubezpieczeniową, dzięki której zapobiega się poważnym powikłaniom nadciśnienia tętniczego w postaci zawału serca czy też udaru mózgu.

Pacjenci cierpiący na nadciśnienie tętnicze wymagają stałej opieki lekarskiej. Lekarz prowadzący powinien jasno określić kiedy i jakie leki przyjmować. Nadciśnienie jest chorobą, która wymaga indywidualizacji postępowania farmakologicznego.

Dieta a nadciśnienie

Zdrowa dieta oraz aktywność fizyczna mogą znacznie pomóc pacjentom borykającym się z nadciśnieniem tętniczym. Przede wszystkim należy ograniczyć podaż soli:

Zarówno duża podaż soli jak i cukru jest szkodliwa dla naszego organizmu. W przypadku nadciśnienia tętniczego istnieje bezpośredni związek pomiędzy spożyciem soli kuchennej i podwyższonymi wartościami ciśnienia. Duże spożycie soli sprzyja zatrzymaniu wody w organizmie a w związku z tym powoduje wzrost i podwyższenie ciśnienia krwi.

Również picie kawy i napojów zawierających kofeinę, w tym napojów energetyzujących, jest w przypadku nadciśnienia przeciwwskazane. Zaleca się dietę bogatą w warzywa, a także taką, która zoptymalizuje wagę pacjenta (otyłość i nadwaga mają bezpośredni związek z podwyższonymi wartościami ciśnienia tętniczego). Zalecana jest umiarkowana aktywność fizyczna - 5 razy w tygodniu po 30 minut. 

Nadciśnienie tętnicze a problemy z erekcją

Prof. nadzw. dr hab. n. med. Jacek Jóźwiak rozwiewa wszelkie wątpliwości: 

U pacjentów z nadciśnieniem tętniczym obserwowane są zaburzenia erekcji. Nadciśnienie tętnicze może być w tym przypadku również chorobą współistniejącą z chorobami nerek, cukrzycą i miażdżycą. Zwłaszcza ta ostatnia powodując zwężenie naczyń może utrudniać osiągnięcie pełnej erekcji.

Nadciśnienie tętnicze dotyka także pacjentów prowadzących zdrowy tryb życia

Może zdarzyć się tak, że mimo stosowania zdrowego stylu życia, odpowiedniej diety i aktywności fizycznej oraz unikania używek w postaci palenia papierosów i dużego spożycia alkoholu mogą u niektórych osób, również relatywnie młodych, występować podwyższone wartości ciśnienia krwi. Krótko mówiąc w pewnej części populacji w stosunkowo młodym wieku może pojawić się typowe nadciśnienie samoistne. W przypadkach tych można się zastanawiać nad dodatkową specjalistyczną diagnostyką nefrologiczną lub endokrynologiczną.

Niestety osoby, w których najbliższej rodzinie wystąpiło nadciśnienie, powinny zadbać o profilaktyczne badania, by uniknąć poważnych powikłań, jakie daje nieleczone nadciśnienie tętnicze. 

Nadciśnienie tętnicze w ciąży

Nadciśnienie tętnicze w ciąży nie jest wyjątkową sytuacją, z reguły po rozpoznaniu wymaga ono monitorowania i regularnych pomiarów. Wysokie wartości ciśnienia tętniczego mogą powodować zagrożenie zdrowia zarówno dla matki, jak i dla płodu. Typowe postępowanie obejmuje ograniczenie wysiłku fizycznego, odpoczywanie. W wielu przypadkach po porodzie wartości ciśnienia wracają do normy, co nie wyklucza wystąpienia nadciśnienia tętniczego w późniejszym wieku.

Nadciśnienie tętnicze a menopauza

Prof. nadzw. dr hab. n. med. Jacek Jóźwiak podczas rozmowy na naszym czacie przypominał: 

W przypadku menopauzy znaczne skoki ciśnienia są dolegliwością typową. Dolegliwości związane z menopauzą, jak i sam okres przekwitania, wymagają konsultacji lekarskich, w tym lekarza ginekologa i lekarza rodzinnego. Często zastosowanie hormonalnej terapii zastępczej przez ginekologa niweluje objawy związane z ciśnieniem tętniczym. W przypadku braku stosowania hormonalnej terapii zastępczej lub braku efektów jej wdrożenia należy dążyć do normalizacji ciśnienia poprzez leczenie niefarmakologiczne lub farmakologiczne nadciśnienia.

Za niskie ciśnienie - czy też wymaga leczenia?

Pewna grupa ludzi boryka się ze zbyt niskim ciśnieniem. Jeśli nie stoją za tym poważniejsze choroby wewnętrzne lub inne choroby przewlekłe, czy pourazowe utraty krwi, z reguły nie stanowi to zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka. Istnieje grupa osób, których wartości ciśnienia najczęściej nie będą przekraczać 100 mmhg dla ciśnienia skurczowego. Prostymi sposobami na podniesienie ciśnienia krwi są: regularne uprawianie sportu, nieco większa podaż płynów dobowych (ok. 2 i więcej litrów), sporadyczne spożywanie kawy.

Polecamy: Ciśnienie tętnicze krwi - wszystko co musisz wiedzieć. Zobacz zapis czatu z prof. Jackiem Jóźwiakiem

Wartości ciśnienia krwi

Polskie Towarzystwo Nadciśnienia Tętniczego (PTNT) oraz Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) podaje 6 kryteriów klasyfikacji ciśnienia tętniczego u osób dorosłych:

• ciśnienie optymalne – mniej jak 120/80 mm Hg,
  
• ciśnienie prawidłowe – 120/80 mm Hg,
  
• ciśnienie wysokie prawidłowe – 130/85 mm Hg,
  
• nadciśnienie tętnicze łagodne – 140/90 mm Hg,
  
• nadciśnienie tętnicze umiarkowane – 160/100 mm Hg,
  
• nadciśnienie tętnicze ciężkie – więcej niż 180/110 mm Hg.