Mioglobina to białko wchodzące w skład mięśni poprzecznie prążkowanych szkieletowych oraz mięśnia sercowego. Uszkodzenie tych narządów powoduje wzrost poziomu mioglobiny we krwi. Mioglobina jest białkiem bardzo podobnym do hemoglobiny, która jest kojarzona z transportem tlenu i czerwonymi krwinkami. W komórkach mięśniowych mioglobina stanowi magazyn dla tlenu, a jeśli dostanie się do krwiobiegu, może być przyczyną uszkodzenia nerek włącznie z ich ostrą niewydolnością.
Co to jest mioglobina?
Mioglobina to białko, które fizjologicznie występuje w mięśniach szkieletowych i w mięśniu sercowym. Stanowi magazyn dla tlenu, zatem w sytuacji, gdy dane komórki mają deficyt tlenu, mioglobina stanowi jego zapasowe źródło. Dzięki temu mięśnie są w stanie wykonywać znacznie wydajniejszą pracę. Kiedy komórki mięśni szkieletowych lub mięsień sercowy ulegnie uszkodzeniu, mioglobina zostaje uwolniona do krwiobiegu, przez co może zostać wykryta w badaniach laboratoryjnych.
Mioglobina – kiedy wykonywać badanie?
Oznaczenie mioglobiny nie jest badaniem często spotykanym w praktyce klinicznej. Tym bardziej nie wykonuje się pojedynczego oznaczenia mioglobiny, lecz serię badań mających na celu określenie, czy i w jakim tempie zmienia się stężenie mioglobiny we krwi. Mioglobinę można oznaczyć w przypadku podejrzenia kolejnego zawału serca, następującego bezpośrednio po pierwszym zawale, jak również w przypadku bólu w klatce piersiowej. Mioglobinę można oznaczyć również jako ocenę skuteczności leczenia reperfuzyjnego świeżego zawału serca. Ze względu na to, że poziom mioglobiny wzrasta na skutek uszkodzenia nie tylko mięśnia sercowego, ale również mięśni szkieletowych, mioglobina rośnie na skutek chorób i uszkodzenia mięśni o różnym podłożu. Mioglobina jest jednym z elementów diagnostyki zmiany zabarwienia moczu.
Co się dzieje z naszym sercem w trakcie zawału? Zobaczcie na filmie:
Jak wygląda badanie poziomu mioglobiny we krwi?
Mioglobina jest oznaczana z krwi oraz z moczu, a badanie jej poziomu w organizmie nie wymaga specjalnego przygotowania. Jednak co najmniej jeden dzień przed badaniem warto unikać sytuacji, które potencjalnie mogłyby zafałszować wynik badania i dać nieprawdziwy wynik dodatni. Do sytuacji takich należą m.in. nadmierny wysiłek fizyczny oraz wkłucia domięśniowe. Nie istnieją żadne przeciwwskazania do określania poziomu mioglobiny we krwi lub w moczu, a do skutecznego wykonania badania wystarczy bardzo niewielka ilość moczu bądź krwi.
Prawidłowy poziom mioglobiny we krwi
Prawidłowy wynik mioglobiny we krwi nie powinien przekraczać wartości 70-110 µg/l. Poziom mioglobiny w moczu odnosi się do poziomu kreatyniny ‒ na 1 g kreatyniny, poziom mioglobiny nie powinien przekraczać 17 µg. W zawale mięśnia sercowego najczęściej oznacza się inne markery we krwi. Stężenie mioglobiny narasta w ciągu pierwszych 4 godzin od zawału, a szczyt stężenia osiąga po około 7 godzinach. W ciągu doby poziom mioglobiny normalizuje się. Chcąc ocenić skuteczność leczenia reperfuzyjnego po zawale mięśnia sercowego oznacza się poziom mioglobiny w czasie ok. 1,5 godziny od zastosowanej terapii. Nagły wzrost poziomu mioglobiny we krwi jest oznaką tego, że zastosowane leczenie okazało się skuteczne.
Co oznacza wysoki poziom mioglobiny?
Wysokie stężenie mioglobiny we krwi może być symptomem bardzo wielu stanów organizmu, do których należą m.in.:
- zapalenie mięśnia sercowego
- świeży zawał serca
- dorzut zawału serca
- zmiażdżenie mięśni szkieletowych
- urazy
- iniekcje domięśniowe
- znaczny wysiłek fizyczny
- uszkodzenie mięśni szkieletowych pod wpływem działania leków czy innych środków toksycznych
- narkotyki
- alkohol
- padaczka, drgawki
- dystrofia mięśniowa
- zabieg chirurgiczny
- zapalenie mięśni
- miotonia
- uszkodzenie nerek
- zatorowość płucna.
Jak widać z powyższego wyliczenia, zakres schorzeń, w których poziom mioglobiny może być podwyższony, jest bardzo szeroki. Dlatego też mioglobina uznawana jest za dość nieswoisty marker jakichkolwiek schorzeń i z tego powodu oznaczanie jej poziomu we krwi jest rzadko wykorzystywane w praktyce klinicznej. Jak wiadomo, najbardziej pożądane są badania, które cechuje nie tylko czułość, lecz jak największa swoistość. Dlatego też w przypadku np. podejrzenia zawału mięśnia sercowego częściej niż oznaczanie mioglobiny wykorzystuje się oznaczanie innych markerów, np. troponic sercowych.