Międzybłoniak jest zmianą złośliwą, powstającą z komórek błon surowiczych, a międzybłoniak opłucnej jest najczęstszą formą tego nowotworu. Oznacza to, że jego punktem wyjścia jest opłucna. Międzybłoniak może się rozwinąć również w jamie brzusznej z otrzewnej, a także z osierdzia, czyli worka otaczającego serce. Sporadyczne są przypadki innych lokalizacji. Jest to nowotwór złośliwy, w związku z czym tworzy przerzuty. Miejscowy, łagodny rozrost nowotworowy to jego rzadsza odmiana. Międzybłoniak jest diagnozowany rzadko, głównie u osób powyżej 60. roku życia. Częściej rozwija się u mężczyzn niż u kobiet.
Międzybłoniak opłucnej – jakie są przyczyny i czynniki ryzyka?
Międzybłoniak jest silnie związany z narażeniem na azbest - surowiec, który był kilkanaście lat temu stosowany w budownictwie na bardzo szeroką skalę. Używano go do krycia dachów i ocieplania budynków. Z racji na wysoce szkodliwe działanie, obecnie usuwa się go z elewacji, stosując odpowiednie środki ostrożności, aby azbest nie dostał się do dróg oddechowych. Okazuje się, że do rozwoju choroby może dojść nawet po kilkudziesięciu latach od ekspozycji na tę szkodliwą substancję.
Również narażenie na inne czynniki chemiczne ma wpływ na wzrost ryzyka rozwoju międzybłoniaka opłucnej. Chorują na ten nowotwór przede wszystkim mężczyźni około 60 lat.
Zobaczcie także, jak wykryć raka płuc we wczesnej fazie:
Objawy międzybłoniaka opłucnej
Bardzo często początkowe stadia międzybłoniaka opłucnej nie dają żadnych objawów. Niestety dotyczy to wielu rodzajów nowotworów. Dopiero gdy choroba rozwija się, zaczynają pojawiać się ból w klatce piersiowej o znacznym nasileniu, duszność i kaszel. Duszność wynika głównie z narastającego wysięku w jamie opłucnej. Im więcej płynu, tym większe problemy z oddychaniem. Płyn ten stanowi ponadto materiał, który jest pobierany do celów diagnostycznych.
Jednym z objawów choroby nowotworowej jest również ubytek masy ciała. Obserwuje się również stopniowe zniekształcenie klatki piersiowej. Złośliwy międzybłoniak opłucnej ma agresywny przebieg, naciekając miejscowo na okoliczne tkanki. Czas przeżycia, w zależności od momentu rozpoznania, mieści się w przedziale od 4 miesięcy do 2 lat.
Diagnostyka i rozpoznanie międzybłoniaka opłucnej
Podstawowym badaniem jest zdjęcie rentgenowskie klatki piersiowej, które może być uzupełnione o inne obrazowe badania. Widoczne są rozległe zgrubienia opłucnej i guzki oraz naciekanie szczelin międzypłatowych. W badaniu TK obserwuje się naciekanie ścian klatki piersiowej. W przypadku pojawienia się płynu w opłucnej należy go pobrać do badania mikroskopowego. Rzadziej stosuje się biopsję diagnostyczną.
Leczenie międzybłoniaka opłucnej
Leczenie wymaga całkowitego usunięcia nowotworu. Dokłada się wszelkich starań, by guz został wycięty w całości. Najczęściej jednak nowotwór rozpoznawany jest w zaawansowanym stadium, kiedy nacieka on już na sąsiednie tkanki. Jego wycięcie staje się wtedy niemożliwe. Rozważa się wówczas usunięcie całego płuca wraz z opłucną.
Zabieg doszczętnego usunięcia nowotworu jest bardzo obciążający. Wyróżnia się:
- zewnątrz opłucnową pleuropneumonektomię z wycięciem przepony i osierdzia,
- pleurektomię i dekortykację – zabieg oszczędzający płuco.
Niestety najczęściej nowotwór rozpoznawany jest w zaawansowanym stadium, kiedy możliwości zabiegowe są już bardzo ograniczone. W niektórych przypadkach konieczne jest wykonanie takich zabiegów, jak np. talkowanie opłucnej, które ma na celu zmniejszenie dolegliwości. Rozważa się również wdrożenie dodatkowego, uzupełniającego leczenia choroby nowotworowej w postaci chemioterapii bądź radioterapii. Chemioterapię stosuje się przede wszystkim w zaawansowanych stadiach. Wśród terapii paliatywnych, mających na celu zmniejszenie dolegliwości i masy guza, wykonuje się również radioterapię.
Rokowanie i czas przeżycia chorych z międzybłoniakiem opłucnej
Czas przeżycia po rozpoznaniu, jak i rokowanie uzależnione są jak w przypadku każdego nowotworu, od momentu rozpoznania. Zdarzają się ponadto postaci niezłośliwe, choć są w tym przypadku sporadyczne. Taka odmiana rokuje dość dobrze. Gorzej, jeśli chory cierpi na postać złośliwą. Im bardziej zaawansowany nowotwór i większe naciekanie na tkanki sąsiadujący, tym rokowanie gorsze. Jest więc ono ustalane indywidualnie.