Rządowy program 500+ premiuje rodziny, które zdecydowały się na drugie dziecko (lub jeśli osiągają niskie dochody, posiadając wyłącznie jedno dziecko). To zachęta do zwiększania przyrostu naturalnego kraju, który – jak większość państw europejskich – starzeje się. Posiadanie rodzeństwa ma wiele korzyści, m.in. rozwój inteligencji emocjonalnej i nauka odpowiedzialności.

Drugie dziecko a kwestie zdrowotne

Z perspektywy matki najlepszy czas na drugie dziecko to około 2-3 lata po urodzeniu pierwszego. W tym okresie organizm zdąży się zregenerować i ustabilizować po poprzedniej ciąży. Jeśli przerwa między ciążami jest większa niż 5 lat, może skutkować zwiększonym ryzykiem wystąpienia wad u drugiego potomka.

Podejmując decyzję o posiadaniu drugiego dziecka, należy pamiętać, że istotny dla zdrowia płodu jest także wiek matki. U kobiet po 35. roku życia rośnie ryzyko urodzenia dziecka z wadami wrodzonymi, a znacznie zwiększa się ono po czterdziestce. Biologicznie najlepszy wiek na rodzenie dzieci to od 20. do 30. roku życia.

Najlepszy czas na drugie dziecko z perspektywy rodziców

Drugie dziecko to podwójny wysiłek, dlatego z rodzeństwem dla jedynaka warto poczekać, aż pierwsza pociecha skończy 2 lata. Dwulatek nie wymaga tak skoncentrowanej uwagi jak noworodek ani niemowlę, niemniej opieka nad dwójką małych dzieci może poważnie nadwyrężyć siły i cierpliwość rodziców oraz przełożyć się na ich relacje.

Z perspektywy rodziców najlepszy czas na drugie dziecko to 3 do 5 lat po pierwszym. Pierwsze dziecko jest już na tyle duże, że rozumie sytuację pojawienia się rodzeństwa i zwykle chętnie pomaga w opiece nad braciszkiem czy siostrzyczką. Nie absorbuje sił ani uwagi w takim stopniu jak młodsze dzieci. Pozwala to łatwiej zorganizować opiekę nad dwójką pociech, niż gdy różnica wieku między maluchami jest niewielka, np. roczna.

Drugie dziecko dla matki pracującej nie powinno wiązać się z ograniczeniem możliwości zawodowych, chyba że zamierza ona poświęcić się wyłącznie macierzyństwu. Jedno dziecko po drugim, np. w odstępie roku, tworzy lukę w CV, na którą pracodawcy mogą patrzeć nieprzychylnie. Żeby nie „wypaść” z branży, najlepiej na urlop macierzyński wybrać się nie wcześniej niż po roku lub 2 latach od powrotu z pierwszego urlopu macierzyńskiego.

Rodzeństwo dla jedynaka w kontekście finansów – to się opłaca

Jeśli drugie dziecko pojawi się na świecie nie później niż kilka lat po pierwszym, z powodzeniem można wykorzystać dla niego akcesoria i ubranka po pierwszym dziecku. Optymalny czas w tym kontekście to nie więcej niż 3 czy 4 lata – zleżałe ubranka czy zabawki mogą nie nadawać się do użytku nawet po odświeżeniu, problematyczne może być też przechowywanie tego typu rzeczy przez długi czas. Jeśli jednak rodzeństwo jedynaka pojawia się na świecie po dwóch czy trzech latach, jest szansa, że na wyprawce uda się sporo zaoszczędzić.

Dzieci rosną bardzo szybko i wyrastają z ubrań, co generuje niemałe koszty. W przypadku niedużej różnicy wieku młodsze dziecko może nosić niezniszczone ubrania po starszym rodzeństwie. Rodzeństwo w podobnym wieku chętniej bawi się razem, dzięki czemu można kupować wspólne zabawki (np. gry planszowe czy inne wymagające przynajmniej dwóch osób).

Korzyścią finansową z posiadania drugiego dziecka jest program 500+, w ramach którego na drugie i każde kolejne dziecko przysługuje rodzinie 500 złotych bezzwrotnego wsparcia co miesiąc.

Psychologiczne aspekty posiadania drugiego dziecka i rodzeństwa

Zbyt długie zwlekanie z realizacją decyzji o drugim dziecku może skutkować tym, że jedynak brata lub siostrę uzna za rywala. Starsze dziecko może być zazdrosne o uwagę rodziców, jeśli pamięta, jak to jest mieć ich tylko dla siebie. W tym kontekście najkorzystniejsza różnica wieku między rodzeństwem to maksymalnie 3 do 4 lat.

Dzieci wychowujące się z rodzeństwem szybciej uczą się odpowiedzialności, rozwijają się społecznie i mają bardziej rozwiniętą inteligencję emocjonalną w porównaniu do rówieśników-jedynaków. Zwykle nawet jeśli w dzieciństwie rodzeństwo kłóci się, to w dorosłym życiu stosunki te znacznie się poprawiają.

Dla rodziców drugie dziecko może być spełnieniem marzeń i planów. Bywa też remedium na obawę przed samotnością czy sposobem na spełnienie oczekiwań otoczenia. Najlepiej nie decydować się na drugie dziecko, jeśli ma być to sposób na rozwiązanie małżeńskiego kryzysu czy rehabilitacji za zaniedbywanie pierwszego dziecka lub uniknięcie popełnionych błędów wychowawczych.