Zanieczyszczone powietrze, czyli smog, jest widoczne zwłaszcza zimą, kiedy rozpoczyna się sezon grzewczy. Bezwietrzna pogoda sprzyja powstawaniu smogu, który zalega niczym mgła nad miastami. Za taki stan powietrza odpowiada w głównie niska emisja, przemysł oraz spaliny samochodowe. Toksyczna mgła bywa porównywana do dymu z papierosów... Rakotwórczy benzo[a]piren, obecny również w papierosach, ma bardzo negatywny wpływ na zdrowie. Wdychamy go przebywając na "świeżym" powietrzu. I tak, statystycznie, każdy mieszkaniec Krakowa, Łodzi i Katowic przebywając 2 godziny na świeżym powietrzy każdego dnia przez cały rok "wypala" 5 papierosów dziennie. Mieszkańcy Warszawy, Gdańska, Poznania i Szczecina wdychając smog "palą" 2 papierosy dziennie, a w Lublinie jest to niecały jeden papieros dziennie (317 rocznie).
Smog składa się z pyłów zawieszonych PM10 i PM2,5 , będących mieszaniną substancji organicznych i nieorganicznych. Może on zawierać substancje toksyczne, między innymi benzo[a]piren, metale ciężkie, dioksyny i furany. Pył PM10 zawiera cząstki o średnicy mniejszej niż 10 mikrometrów, które docierają do górnych dróg oddechowych i płuc. Z kolei pył zawieszony PM2,5 zawiera cząstki o średnicy mniejszej niż 2,5 mikrometra, które docierają nie tylko do górnych dróg oddechowych i płuc, ale także przenikają do krwi przez pęcherzyki płucne.
Nagromadzenie pyłów w płucach powoduje kaszel, zadyszkę, trudności z oddychaniem, zwiększenie podatności na infekcje układu oddechowego oraz zaostrza alergie (astmę, katar sienny, zapalenie spojówek). Długie narażenie na wdychanie pyłów może mieć wpływ na przebieg chorób serca (zawał) oraz zwiększać ryzyko zachorowania na choroby nowotworowe i POCHP.
Pyły PM2,5 również absorbowane są w drogach oddechowych, ale ze względu na mikroskopijną wielkość przedostają się do krwiobiegu. Według Światowej Organizacji Zdrowia właśnie pył PM2,5 jest najbardziej szkodliwy dla zdrowia człowieka spośród innych zanieczyszczeń. Długotrwałe narażenie na jego działanie skutkuje skróceniem średniej długości życia!
Smogu powinny wystrzegać się zwłaszcza kobiety ciężarne oraz dzieci. Pyły mogą powodować choroby płodu, skutkować porodem przedwczesnym oraz niską masą urodzeniową. Z kolei u dzieci zaostrzają alergie, często je powodują, przyczyniają się także do infekcji układu oddechowego.
Jak się uchronić przed smogiem?
Najlepiej nie wychodzić na dwór, kiedy przekroczone są normy zanieczyszczeń powietrza. Warto zainwestować w maskę antysmogową, unikać godzin szczytu oraz spacerów wzdłuż ruchliwych ulic. Należy pić dużo wody, gdyż część zanieczyszczeń przyklei się do wilgotnych ścian gardła i nie przedostanie się do płuc. Dobrze czasem dać odpocząć naszym płucom i wyjechać na wczasy poza miasto lub wybrać się do groty solnej, w której powietrze jest nam bardzo przyjazne.
Zobacz: 10 rad jak chronić dziecko przed zanieczyszczonym powietrzem