Czego nie może jeść kobieta w ciąży?
1. Niepasteryzowane mleko i jego przetwory
Produkty powstałe z niepasteryzowanego mleka mogą zawierać groźne dla kobiet w ciąży bakterie, będące przyczyną zatrucia listeriozą, salmonellozą lub kampylobakteriozą. Ciężarna jest aż 14-krotnie bardziej narażona na zatrucie pokarmowe związane z powyższymi bakteriami, niż osoby niebędące w ciąży. Warto wiedzieć, że obróbka cieplna niszczy groźne dla płodu i matki bakterie, dlatego przyszła mam może jeść nabiał wytworzony wyłącznie z mleka pasteryzowanego, czyli na przykład mleko surowe (świeże, prosto od krowy), sery pleśniowe, ser feta, ser mozzarella czy ser gorgonzola.
Przeczytaj też: Tydzień Matki - artykuły przygotowane z myślą o mamach
2. Surowe mięso i jaja oraz niedomyte warzywa/owoce
Surowe mięso jest potencjalnym źródłem czterech groźnych bakterii: Listeri monocytogenes wywołującej Listeriozę, Toxoplazmozy gondii wywołującej Toksoplazmozę, Salmonelli wywołującej Salmonellozę oraz Campylobacter jejuni wywołującej Kampylobakteriozę. Bakteria Listeria monocytogenes może znajdować się również w mięsie i rybach wędzonych oraz wędlinach i parówkach, których produkcja nie wymaga wysokiej temperatury. Ciężarna powinna zatem unikać niedosmażonych steków, sushi, surowej szynki typu prussciutto czy tatara. Przyszła mama powinna szerokim łukiem omijać także wątróbkę, która jest źródłem witaminy A. Jej nadmiar może uszkadzać układ nerwowy płodu.
A co z jajkami? W tym przypadku niebezpieczne bakterie mogą się znajdować zarówno w samym jajku, jak i na skorupce. Dlatego bardzo ważna jest higiena jaj, nawet przed obróbką. Ciężarna w błogosławionym stanie powinna więc zrezygnować z majonezu, deserów na bazie surowych jaj, niedopieczonych ciast, kremów z żółtek czy kogla-mogla.
Co istotne, na talerzu przyszłej mamy nie powinno być również kiełków, miodu, brudnych warzyw, owoców czy soków niepasteryzowanych. Dlaczego? Okazuje się, że one również mogą być źródłem bakterii.
3. Niektóre gatunki ryb
Ryby, jako cenne źródło kwasów omega-3 (szczególnie EPA i DHA), są wskazanym elementem diety kobiety w ciąży. Istnieje jednak grupa ryb, która dla ciężarnych nie jest wskazana ze względu na wysoką zawartość rtęci. Ten metal ciężki spożywany regularnie może bezpośrednio wpływać na uszkodzenie układu nerwowego płodu lub w przyszłości powodować problemy z koncentracją, a nawet ADHD. Których rodzajów należy więc unikać? Surowych, surowych owoców morza, makreli królewskiej, miecznika, rekina, tuńczyka, okonia, węgorza, dorsza czy ryby maślanej. Kiepskim pomysłem okaże się też sięgnięcie po wędzone ryby (duże ilości soli, źródło substancji rakotwórczych).
Przeczytaj też: Jakie ryby należy jeść, a jakich unikać?
4. Niektóre zioła
Zioła kojarzą się wielu ze zdrowym działaniem, jednak wiele z nich w czasie ciąży jest zwyczajnie niebezpieczne. Chodzi głowie o możliwe skutki uboczne ich stosowania. Co zaliczymy do tej grupy? Skurcze macicy, uszkodzenie wątroby, nudności, wymioty, biegunkę, bóle głowy i nerwowość. A zatem, które zioła lepiej odstawić na górną półkę w kuchni? Kozieradkę, drapacz lekarski, rutwicę lekarską, ostropest plamisty czy szparag dziki.
5. Słodycze, napoje słodzone oraz gazowane
Niezależnie od tego czy będziesz za chwilę mamą czy też nie, warto wiedzieć że tego typu produkty to tylko puste kalorie. Ponadto nadmiar sacharozy bardzo niekorzystnie wpływa na skoki glukozy we krwi, co może skutkować cukrzycą ciążową. Oprócz tego łakocie są bogate w konserwanty, polepszacze smaku i inne chemiczne składniki, które bez wątpienia szkodzą dziecku.
6. Żywność wysoko przetworzona
Żywność rafinowana zazwyczaj pozbawiona jest jakichkolwiek wartości odżywczych, ale za to bogata jest w cukier, konserwanty i chemię. Na szczególną uwagę zasługują tłuszcze trans, których w dużej ilości możemy znaleźć w cieście francuskim, pieczywie tostowym czy ciasteczkach kruchych. Izomery trans mają możliwość przenikania bezpośrednio do łożyska, co zwiększa ryzyko atopii, stanu rzucawkowego czy nawet zaburzeń rozwoju płodu.
Co powinna jeść kobieta w ciąży?
Oprócz eliminacji produktów zakazanych w ciąży, przyszła mama musi pamiętać również o zachowaniu podstawowych zasad racjonalnego żywienia. W ciąży wzrasta zapotrzebowanie na składniki odżywcze oraz witaminy (A, B1, B2, niacynę, cholinę, kwas pantotenowy, B6, B12, C, E, foliany), a także składniki mineralne (wapń, fosfor, magnez, żelazo, cynk, miedź, jod, selen).
Jak za pomocą diety wyeliminować ciążowe nudności?
Skąd się biorą nudności u ciężarnych? Na ten temat istnieje wiele teorii. Najprawdopodobniej jest to jednak kwestia związana z szybko zmieniającą się gospodarką hormonalną. Czy można poradzić sobie jakoś z tymi dolegliwościami? Oczywiście! A pomocy okaże się między innymi napar z imbiru (jednak unikaj ścierania go na tarce, aby nie był zbyt ostry), ssanie kostki lodu, unikanie spania na płasko, sięganiem po produkty wielozbożowe (są bogate w witaminy z grupy B, które łagodzą mdłości). Postaraj się również unikać nadmiernego objadania się, co może powodować cofanie się treści pokarmowej i nasilać mdłości. Regularność jedzenia i małe porcje są tutaj podstawą.
Co powinna jeść kobieta po porodzie?
Dieta matki karmiącej nie istnieje. Mleko matki i jego skład nie jest wytwarzane z produktów spożywczych, po które sięga matka, a z jej krwi i zapasów, które porobiła w trakcie ciąży. Nie musimy obawiać się więc kapusty kiszonej, strączków i innych produktów gazotwórczych. I choć istnieje przekonanie, że świeżo upieczona mama nie powinna wplatać ich do diety, wiedź, że są one bardzo dobrym źródłem białka, witamin z grupy B czy cynku. Dodajmy także, że dieta matki karmiącej powinna być przede wszystkim urozmaicona, a jedynymi składnikami, których musi w niej zabraknąć to alkohol i nikotyna. Przypomnijmy także, że podczas karmienia piersią zwiększa się zapotrzebowanie na witaminy K, B6, B12, PP, kwas pantotenowy oraz niektóre składniki mineralne (jod, selen, cynk, miedź), jednak przy urozmaiconej diecie, niedobory nam nie grożą.
Zobacz też film: Czy można się starać o dziecko w czasie pandemii?