Zacznijmy od najprostszych chorób – dziecko przebywając w żłobku może złapać katar. Wystarczy, że wyjdzie rozgrzane na chłodne powietrze i przeziębienie gotowe. Z katarem czy przeziębieniem można poradzić sobie samemu. Są jednak choroby, które dziecko może złapać w przedszkolu, a które wymagają długotrwałego leczenia. Pamiętajmy, że właśnie w żłobkach i przedszkolach jest największe nagromadzenie różnych wirusów i bakterii. Podobnie zresztą jest w przypadku dorosłych – najczęściej infekcję możemy złapać w pracy lub środkach komunikacji. Różnica jest tylko jedna – dorośli mają już rozwinięty układ odpornościowy i o wiele lepiej reagują na kontakt z różnymi wirusami i bakteriami.
Zapalenie oskrzeli
Zapalenie oskrzeli możemy podejrzewać kiedy u dziecka pojawia się temperatura, suchy a potem wilgotny kaszel z odkrztuszaną wydzieliną (w kolorze żółtym lub zielonym), świszczący oddech, rzężenie w płucach, brak apetytu, ogólne osłabienie oraz ból brzucha i gardła. Leczenie zapalenia oskrzeli może obejmować antybiotykoterapię (jeśli za rozwojem choroby stoją bakterie, co ma miejsce w około 10 proc. przypadków) oraz podanie leków ułatwiających oddychanie – w przypadku małych dzieci są one zwykle podawane w formie inhalacji. Zwykle za rozwojem zapalenia oskrzeli stoją wirusy: rhinowirusy, RSV, adenowirusy.
Bardzo ważne jest odpowiednie nawadnianie chorych dzieci oraz ułatwienie im oddychania – odciąganie kataru, podawanie leków przeciwkaszlowych, zastosowanie np. olejku eukaliptusowego, który udrożnia nos.
Więcej o leczeniu zapalenia oskrzeli: Objawy, przyczyny i sposoby leczenia zapalenia oskrzeli u dziecka i niemowlaka
Zapalenie płuc
Zapalenie płuc również może być bakteryjne lub wirusowe. Wirusowe zapalenie płuc u dzieci (przeważnie do 5. roku życia) może powodować: suchy kaszel, trudności w oddychaniu, ból w klatce piersiowej, brak apetytu, apatię, osłabienie, niepokój. Wirusowe zapalenie płuc najczęściej wywołują rynowirusy, wirus grypy, adenowirusy, RSV (należący do rodziny Paramyxoviridae, rodzaju Pneumovirus) i koronawirusy.
Polecamy: Jak rozpoznać zapalenie płuc u niemowlęcia, starszego dziecka czy dorosłego?
Z kolei bakteryjne zapalenie płuc u dzieci objawia się gorączką (powyżej 38 stopni Celsjusza), dreszczami, poceniem się, suchy, kaszlem, dusznością, bólem w klatce piersiowej, brakiem apetytu, szmerami w płucach. Dziecko jest osłabione, może pojawić się także mokry kaszel, kiedy odkrztuszana jest wydzielina w kolorze zielonym lub żółtym. Zapalenie płuc musi być wyleczone do końca, zwykle stosuje się antybiotykoterapię.
Angina
Angina to inaczej zapalenie migdałków podniebnych. Pierwszymi jej objawami są bardzo silny ból gardła, wysoka gorączka i brak apetytu. Migdałki chorego dziecka są rozpulchnione i powiększone. Można na nich zaobserwować tzw. czopy ropne przybierające postać biało-żółtych nalotów. Anginę leczy się stosując antybiotykoterapię. Zakaźność choroby utrzymuje się do około 24 godzin po zastosowaniu antybiotykoterapii u dziecka.
Angina jest bardzo poważną chorobą, którą należy leczyć pod nadzorem lekarza. Nieleczona może skutkować: zapaleniem ucha środkowego, zapaleniem zatok, zapaleniem węzłów chłonnych szyi, ropniem okołomigdałkowym, zapaleniem kłębuszków nerwowych, gorączką reumatyczną, a nawet uszkodzeniem serca.
Zapalenie ucha
Zapalenie ucha najczęściej dotyka dzieci przed ukończeniem 3. Roku życia. W większości przypadków zapalenie ucha występuje bezpośrednio po infekcji górnych dróg oddechowych lub jej towarzyszy. Dziecko zazwyczaj wskazuje na ból ucha, a z tą wiedza należy jak najszybciej umówić wizytę u lekarza, aby nie doszło do poważnych powikłań. Infekcjom ucha sprzyja też dopiero kształtujący się układ odpornościowy małego dziecka oraz:
- przerost migdałków, który często powoduje infekcje górnych dróg oddechowych, a szczególnie tzw. przerośnięty trzeci migdał, który blokuje ujście trąbki słuchowej,
- alergie, które wzmagają niedrożność trąbki słuchowej,
- nieprawidłowości w budowie podniebienia,
- zapalenie zatok o charakterze przewlekłym, a także choroby zakaźne typu ospa wietrzna, odra czy płonica,
- podrażniona śluzówka na skutek niekorzystnych czynników zewnętrznych np. dym papierosowy, klimatyzacja itp.
Podczas zapalenia ucha dziecko może mieć bardzo wysoką gorączkę, nawet do 40 stopni Celsjusza.
KRUP
Słynny KRUP, czyli podgłośniowe zapalenie krtani, to ostre zapalenie krtani i oskrzeli z towarzyszącym stanem zapalnym tchawicy. Objawem jest zwykle bardzo intensywny kaszel nasilający się nocą. Bardzo często choroba następuje po przeziębieniu lub grypie, zwykle chorują dzieci od 6. miesiąca życia do ukończenia 6. roku życia. Na chorobę wskazują: nocny kaszel, trudności z oddychaniem, świst krtaniowy, chrypka. W łagodnym przebiegu KRUP nie wymaga antybiotykoterapii ani stosowania sterydów.
Jak wygląda pierwsza pomoc przy podgłośniowym zapaleniu krtani u dziecka? Zobaczcie na filmie:
Wszawica
Dzieci z przedszkola mogą przynieść również choroby pasożytnicze. Widoczne oraz te niewidoczne – ale o chorobach brudnych rąk później. Skupmy się na wszawicy, widocznej zwykle gołym okiem. Wszawica objawia się przede wszystkim silnym swędzeniem skóry głowy. Same wszy często trudno rozpoznać, zwłaszcza w gęstych włosach. Znacznie łatwiej rozpoznaje się białe gnidy (jaja wszy) zlokalizowane u nasady włosów. Walczyć z wszawicą można domowymi sposobami, można także wykorzystać szampony przepisywane przez lekarza. Aby pozbyć się pasożytów należy wysprzątać mieszkanie i prać ubrania oraz pościel w wysokiej temperaturze.
Jak skutecznie pozbyć się wszy? Odpowiedź znajdziecie na filmie:
Choroby brudnych rąk
Te schorzenia są związane z brakiem należytej higieny, niemyciem rąk, a także jedzeniem niewłaściwie przygotowanych warzyw i owoców. W przedszkolu bardzo łatwo o brak higieny, a także wspólne wymienianie się zabawkami, branie brudnych rąk i przedmiotów do ust. Przykładami choroby brudnych rąk mogą być wirusowe zapalenia wątroby typu A oraz E, zakażenia owsikami, tasiemcami, lambliozą, salmonellą. Do chorób brudnych rąk zalicza się również zakażenia rotawirusami i norowisrusami.
W celu zdiagnozowania pasożytów dobrze robić dziecku okresowe badania kału, ewentualnie USG brzucha, jeśli tak zaleci lekarz (aby wykryć tasiemca bąblowcowego). W przypadku pojawiających się bóli brzucha, biegunki lub wymiotów o nieznanym podłożu należy również przeprowadzić badania diagnostyczne w kierunku pasożytów.