Bazocyty (BASO) to granulocyty zasadochłonne, które odpowiadają za walkę z drobnoustrojami. Według nomenklatury medycznej jedynymi poprawnymi nazwami są: bazofil lub granulocyt zasadochłonny. Ich zadaniem jest wchłonięcie ich i usunięcie z organizmu, dlatego też, mimo iż nie występują licznie w organizmie, są istotne dla człowieka. Aby zmierzyć poziom bazocytów i sprawdzić, czy ich liczba jest w normie, należy wykonać standardowe badanie krwi. Mogą je zrobić praktycznie wszyscy i nie wymaga ono żadnego wcześniejszego przygotowania. Wskaźnik BASO najczęściej jest podwyższony, gdyż norma bazocytów zaczyna się od 0%. Brak wykrywalności tych komórek w organizmie człowieka występuje niezwykle rzadko.

Co to są bazocyty? Ich liczba i rola w organizmie

Bazocyty, inaczej bazofile lub BASO, to najmniej liczne elementy krwi, które zaliczane są do grupy leukocytów, czyli krwinek białych. Są to granulocyty zasadochłonne, które występują obok eozynofilów (granulocyty kwasochłonne) i neutrofilów (granulocyty obojętnochłonne). Stanowią zaledwie 1% wszystkich krwinek. Ponadto produkują heparynę, która zapobiega krzepnięciu krwi, a także serotoninę, która powszechnie nazywana jest hormonem szczęścia. Dodatkowo bazofile magazynują histaminę. 

Jako komórki układu odpornościowego pełnią rolę uczestnika w reakcji alergicznej. To właśnie one wywołują szybką odpowiedź organizmu. Gdy pojawia się w nim alergen, układ immunologiczny rozpoznaje go jako „ciało obce” i jak najszybciej chce go usunąć. Aby to zrobić, rozpoczyna produkcję przeciwciał IgE, które łączą się z bazocytami. W konsekwencji uwalniane są z nich substancje takie jak: heparyna, histamina, serotonina i interleukina 4. W organizmie dochodzi do stanu zapalnego (nadwrażliwości).

Polecamy: Wiosna nie taka urocza dla alergików. Co pyli na wiosnę?

Liczba bazocytów – normy

Liczba bazocytów ma określone normy. Ich poziom można sprawdzić podczas standardowej morfologii krwi. Pobranie wykonuje się z żyły łokciowej. Prawidłowe stężenie bazocytów waha się w granicach 0–300/µl. Na wykazie z wynikami poziom wskazany jest w formie procentowej – prawidłowy jest rezultat od 0 do 1% wszystkich leukocytów. Warto pamiętać, że normy zależne są także od wieku, płci osoby badanej i metody oznaczenia użytej w laboratorium. Dlatego też po wykonaniu badania należy udać się do specjalisty, który stwierdzi, czy wynik jest w normie czy też należy wykonać inne badania diagnostyczne, dokonać rozpoznania i podjąć terapię. Najczęściej takie badanie wykonuje się u osób z podejrzeniem chorób alergicznych, infekcji, przewlekłych stanów zapalnych lub białaczki.

Podwyższone bazocyty – kiedy występują i co to oznacza?

Bazocyty powyżej normy to stan, który powstaje, gdy organizm walczy z komórkami chorobowymi. Wzrost ten mogą wywołać różnego rodzaju stany chorobowe. Podwyższone bazocyty najczęściej występują w chorobach alergicznych lub stanach alergicznych z nadwrażliwością. Podwyższone stężenie tych krwinek może być także spowodowane schorzeniami przewodu pokarmowego. Najczęściej wiąże się ze stanami zapalnymi wywołanymi np. przez chorobę Leśniowskiego-Crohna bądź wrzodziejące zapalenie jelita grubego. Inną przyczyną wysokiego BASO są choroby hematologiczne (choroby krwi), takie jak białaczka szpikowa o ostrym przebiegu lub czerwienica prawdziwa. Podwyższony poziom bazocytów pojawia się także w przebiegu gruźlicy. Inne choroby, w których krwinki te są powyżej normy, to m.in.: ziarnica złośliwa, ostra gorączka reumatyczna, zapalenie płuc i niedoczynność tarczycy. Dodatkowo przez jakiś czas, także po przebytej infekcji lub po terapii estrogenami, liczba bazocytów może mieć podwyższony poziom. Ich stężenie ulega wzrostowi także w stresie i po usunięciu śledziony.

Bazocyty poniżej normy – kiedy występują i co to oznacza?

Jako że stężenie bazofilów na poziomie 0 jest również wariantem normy, nie istnieje pojęcie „obniżonego poziomu bazofilów”. Nie zmienia to jednak faktu, że ich wyjątkowo niski poziom (który jest jednak ciągle wariantem normy) zdarza się u osób po terapii sterydami lub po napromieniowaniu podczas badania RTG oraz po zabiegach chemioterapii. Może również występować w trakcie wyniszczającej układ odpornościowy infekcji lub gdy u osoby badanej stwierdza się objawy przewlekłego stresu. Niskie stężenie niekiedy stwierdza się podczas chorób, takich jak: nadczynność tarczycy, ostre zapalenie płuc lub ostra gorączka reumatyczna.

Bibliografia:

1. The Participation of Tryptase in the Pathogenesis of Allergic and Inflammatory Diseases

2. Rola eozynofila w chorobach alergicznych i niealergicznych

3. Cytokiny i bazofile - ich wzajemne interakcje i rola w astmie oskrzelowej