Większość antybiotyków może być bezpiecznie stosowana przez kobiety w ciąży. Ostrożność należy zachować w terapii fluorochinolonami, kiedy kobieta może karmić dopiero po 48 godzinach od ostatniej zażytej dawki. Nie powinno się również karmić piersią przy terapii tetracyklinami. Jednak podobnie jak w przypadku większości innych leków, przeprowadzono dotąd niewiele rzetelnych badań (bądź nie prowadzono żadnych) na grupie kobiet w ciąży i karmiących piersią. Dlatego też każdą terapię należy zawsze rozważyć, nie stosować antybiotyków bez potrzeby, a także przestrzegać kilku zasad.

Antybiotyk a karmienie piersią

Karmienie piersią to idealne źródło pożywienia dla dziecka. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) karmienie piersią powinno być praktykowane przez co najmniej 6 miesięcy. Po tym czasie kobieta może kontynuować je jako karmienie uzupełniające, co najmniej do 2. roku życia. Mimo ogromnych korzyści dla dziecka jest to jednak dość duże ograniczenie dla matki pod kątem wdrożenia jakiejkolwiek terapii. Dwa lata, a nawet pół roku, to bardzo długi okres, kiedy osłabiony często karmieniem organizm kobiety może wymagać kuracji antybiotykiem.

Oczywiście wiele innych schorzeń musi być leczonych podczas karmienia piersią. Nie zawsze konieczne bywa odstawienie niemowlęcia od piersi. Na ulotkach leków, nawet suplementów diety, zamieszczona jest zawsze informacja, że albo lek jest przeciwwskazany u kobiet w ciąży i karmiących, bądź że należy skonsultować się z lekarzem przed jego zastosowaniem. Z obawy przed działaniem niepożądanym kobiety odstawiają niemowlę od piersi (co często skutkuje zanikiem laktacji). Tymczasem wiele leków prawie wcale nie przenika do mleka matki. Są więc bezpieczne dla dziecka. Całkowite narażenie dziecka na lek nie przekracza zwykle 1% dawki podanej matce. Są jednak leki, które przenikają w większym stopniu, co wynika z ich lipofilności, biodostępności, zdolności wiązania z białkami i masy cząsteczkowej.

Jakie antybiotyki są dozwolone przy karmieniu piersią?

Antybiotyki stanowią grupę leków dostępnych wyłącznie na receptę. Stosowane są według określonych wskazań. Nie są jednolitą grupą leków. Różnią się zakresem działania, zastosowaniem w rożnego typu zakażeniach. W przypadku kobiet karmiących piersią wyróżnia się antybiotyki uznane za bezpieczne przy karmieniu piersią, takie, których działanie nie zostało przebadane, oraz antybiotyki, których zastosowanie przy karmieniu piersią stanowi zbyt duże ryzyko dla dziecka.

Do antybiotyków bezpiecznych dla niemowląt należą penicyliny, cefaleksyna, erytromycyna i makrolidy. Wśród antybiotyków czasami zapisywanych kobietom karmiącym piersią, jednak bez udowodnionego wpływu na dziecko (ich prawdopodobnie bezpieczne zastosowanie wynika z metabolizmu leków w organizmie matki), wyróżnia się: kotrimoksazol, doksycyklinę, metronidazol, azytromycynę, trimetoprim czy spiramycynę.

Antybiotykami przeciwwskazanymi przy karmieniu piersią są: chloramfenikol, tetracykliny i aminoglikozydy. Jest to jednak podział orientacyjny, ponieważ w każdym przypadku należy rozważyć korzystny wpływ danego leku na zdrowie.

Antybiotyki przy karmieniu piersią – kiedy są konieczne

Kobieta karmiąca, podobnie jak każdy inny człowiek, jest narażona na infekcje. Mogą to być choroby zupełnie niezwiązane z jej stanem, ale również zakażenia wynikające z karmienia. Ropień czy zapalenie wywołane zastojem pokarmu to przypadłości ściśle związane z karmieniem, kiedy kobieta musi zastosować antybiotyk. W przypadku infekcji, takich jak angina czy infekcje dróg moczowych, korzyści z zastosowania antybiotyku również przewyższają ryzyko. Aby lekarz mógł dobrać najbezpieczniejszy antybiotyk, kobieta ma obowiązek poinformowania go o karmieniu piersią, nawet jeśli sam o ten fakt nie dopyta.