Wiele mam głowi się nad tym, jak zauważyć nadejście optymalnego czasu sadzania dziecka na nocnik. Paradoksalnie tak prosta dla dorosłego czynność jak oddawanie moczu do odpowiedniego urządzenia wymaga odpowiedniego poziomu rozwoju układu nerwowego. Dlatego sadzanie na nocnik może dla dziecka być stresującym przeżyciem, a tego nie chciałby żaden rodzic.

Kiedy sadzać dziecko na nocnik?

Wybór właściwego momentu uczenia dziecka korzystania z nocnika zależy nie tylko od wieku maluszka. Dziecko, które dopiero uczy się poznawać świat, nie powinno odbierać zbyt wielu bodźców w krótkim czasie. Stresujące mogą być też czynniki zewnętrzne, takie jak nieustanne wizyty gości, poznawanie nowych pokarmów i smaków, pojawienie się kolejnego członka rodziny. W takich przypadkach nie powinno się podejmować prób nauki korzystania z nocnika.

Średni wiek sadzania dziecka na nocnik to około 18. miesiąc życia. Należy jednak pamiętać, że nie jest to uniwersalny wyznacznik dla każdego dziecka. W zależności od stopnia rozwoju i wykształconych umiejętności moment ten może nadejść wcześniej lub trochę później. W skrajnych przypadkach niektóre dzieci pełną zdolność kontrolowania potrzeb fizjologicznych osiągają dopiero około 6. roku życia.

Zobacz także: Rozwój dziecka miesiąc po miesiącu - kalendarz pierwszego roku

Jeżeli półtorarocznemu dziecku towarzyszą spokój i bezpieczeństwo w rodzinie, brak zagrożeń lub powtarzalność codziennych doświadczeń, a pieluszka zaczyna przeszkadzać – można próbować! Ważne jest to, czy maluch potrafi kontrolować zwieracze pęcherza oraz odbytu. Dzieci zdecydowanie częściej sygnalizują najpierw chęć zrobienia kupki, a dopiero później – siku. Jest to spowodowane zdecydowanie mocniejszym naciskiem kału na odbyt niż moczu na pęcherz.

Dziecko może również samo zacząć interesować się tym, dlaczego mama chodzi do łazienki. Jeżeli nocnik został kupiony, może stać w zasięgu wzroku, czekając na pierwsze użycie. Maluszek może w pewnym momencie zainteresować się tym nowym obiektem, a od tego już tylko krok do prób korzystania.

Początki sadzania dziecka na nocnik

Jak to z początkami bywa, także i te, z pozoru błahe, mogą okazać się dosyć trudne. Przez dziesiątki lat lekarze zalecali rodzicom, aby jak najwcześniej uczyły swoje dzieci korzystania z nocnika. Matki, które wyczuły odpowiedni moment, mogą cieszyć się sukcesem. Jeśli jednak ten czas jeszcze nie nadszedł, nauka może okazać się problematyczna. Dziecko, które siada na nocnik, powinno mieć opanowaną umiejętność sygnalizowania potrzeb fizjologicznych – dlatego dobrze jest odpowiednio wcześnie zacząć uczyć je zgłaszania takich potrzeb, np. braku wygody w noszeniu pieluchy - w takich przypadkach nie wolno zmuszać dziecka do pieluch, a próbować korzystać z nocnika.

Dzieci rozwijają się w różnym tempie. Od stopnia tego rozwoju zależy, kiedy konkretny maluch będzie mógł zyskać kolejną umiejętność. Nauka sikania do nocnika nie powinna być przykrym obowiązkiem, tylko rodzajem zabawy, nowego doświadczenia i wyzwania. Problemy może jednak stwarzać nawet najbardziej inteligentne dziecko – wiele jest opowieści, kiedy maluch posadzony na nocniku nie oddał moczu, tylko zrobił to gdzieś obok, bezpośrednio po zejściu z nocnika - potrzeby fizjologiczne zazwyczaj zaczynają być zgłaszane przez dzieci, kiedy te są około 12. miesiąca życia.

Zobacz także: Kiedy dziecko zaczyna raczkować? Raczkowanie do tyłu

Jak nauczyć dziecko sikać do nocnika?

Niedługo po pierwszych urodzinach, kiedy dziecko coraz więcej mówi, rozumie i jest w stanie udzielić informacji na temat swoich potrzeb fizjologicznych, należy powoli inicjować z nim rozmowy na ten temat. Bez obaw – jeżeli mama tłumaczy dziecku, dlaczego należy zdjąć pieluszkę („jest pełna, niewygodna”) albo mówi, że sama idzie zrobić siusiu i dlaczego to jest takie fajne, dziecko to zrozumie. Zwycięży w nim naturalna dla jego wieku ciekawość świata i nowości oraz chęć naśladowania rodzica jako wzorca, więc też będzie chciało spróbować.

Jeżeli chodzi o naukę korzystania z nocnika, nie wolno działać pod przymusem. Wszelki towarzyszący temu stres może przyczynić się do powstawania tzw. zaparć nawykowych – dla maluszka stresujące może być zarówno zbyt wczesne siadanie na nocnik, jak również krzyk rodziców lub wyśmiewanie. Wówczas u dziecka działa instynkt. Jeżeli siadanie na nocnik kojarzy mu się z niemiłymi reakcjami rodziców, automatycznie powstrzymuje ono swoją potrzebę fizjologiczną i ciężko później o naukę dobrych nawyków. Poza tym przy sadzaniu dziecka na nocnik należy zachować pewną intymność (np. sadzać dziecko w ustronnym miejscu, bez telewizora i towarzystwa domowników) po to, by nie zrażać i nie zawstydzać dziecka i by mogło uczyć się prawidłowego zachowania.

Nocniki dla dzieci – jaki wybrać?

Przy wybieraniu idealnego nocnika – zarówno dla chłopca, jak i dziewczynki – rodzice powinni pamiętać o tym, by był on wygodny. Tworzywo, z którego wykonany jest nocnik, powinno być giętkie, by nie zapadło się pod maluszkiem, a jednocześnie trwałe, żeby nie ulegało uszkodzeniu podczas zabawy, np. kiedy dziecko nocnikiem rzuci.

Rodzice często wybierają nocniki ze względu na kolor – różowe dla dziewczynek, niebieskie dla chłopców. Jednak ważniejsza od tego jest budowa. Nocnik dla chłopca powinien z przodu posiadać odpowiednie zabezpieczenie, tymczasem dla dziewczynki nie musi być on tak mocno zabudowany. Niektóre nocniki mają wyjmowalny element, dzięki czemu nie trzeba kupować dwóch, jeśli w rodzinie są dzieci obydwu płci.

Jeżeli dziecku trudno jest przekonać się do zwykłego nocnika, można kupić taki z dodatkowymi elementami, jak np. kolorowe lampki.