Wszy u dzieci przenoszą się przez bezpośredni kontakt, dlatego szczególnie narażone są dzieci w przedszkolach, szkołach, na koloniach – w miejscach, gdzie funkcjonują w grupie. Wszawica nie jest kwestią zaniedbań higieny.

Wszy u dzieci – skąd się biorą?

Obecności wszy u dzieci nie można lekceważyć, ponieważ pasożyty przenoszą bakterie i mogą być przyczyną stanu zapalnego skóry głowy. Wszawica nie jest powodem do wstydu i zawsze w przypadku wykrycia jej u dziecka należy poinformować pozostałych rodziców bądź wychowawcę grupy. Jedna zakażona głowa oznacza konieczność sprawdzenia włosów wszystkich dzieci, a także innych osób, które mają z nimi kontakt.

Wszawica dotyka przede wszystkim dzieci, ponieważ nie mają one świadomości, że nie należy zakładać cudzych czapek, szalików, gumek do włosów czy innych ozdób, pożyczać szczotek czy grzebieni. Dzieci nie zachowują dystansu, dlatego pasożyt łatwo przenosi się na nowych żywicieli. Bawią się razem, śpią razem, a dziewczynki często mają rozpuszczone włosy.

Wszawica może rozprzestrzeniać się z powodu braku profilaktyki. Rodzice powinni sprawdzać dzieciom włosy minimum raz na dwa tygodnie, a bezwzględnie po powrocie dziecka z kolonii czy obozu. Wesz ludzka nie przenosi chorób, ale ukąszenia powodują krwawe wybroczyny, które mogą przerodzić się w infekcję skóry. Niektóre dzieci reagują na ugryzienia pasożyta reakcja alergiczną.

Jak wyglądają wszy u dzieci?

Objawem, który powinien zwrócić uwagę rodziców, jest drapanie głowy przez dziecko. Na karku często można zaobserwować czerwone plamki, które przypominają ugryzienie komara. Wesz ludzka żywi się krwią, wstrzykując do rany ślinę, która powoduje swędzenie i zaczerwienienie. Sam pasożyt jest niewielki – ma od około 3 do 4 mm. Trudno go zauważyć, ponieważ bytuje przy skórze głowy – u nasady włosów. Wesz ludzka ma skrzydła i przypomina owada, ale nie lata. Jej odnóża zakończone są haczykowatymi pazurami, przez co łatwiej jest się jej przyczepiać do skóry i włosa. Wszy są w zasadzie przezroczyste, ale ponieważ żywią się krwią, mogą przybrać lekko brunatny kolor. Żyją od 2 do 3 miesięcy i odżywiają się do czterech razy dziennie. Bardzo szybko się rozmnażają. Samice składają około 10 jaj dziennie, przyklejając je do włosów. Wybierają miejsca blisko skóry głowy, często w okolicach karku i za uszami. Jaja są białawe lub brązowe (te brązowe są martwe), a po około 10 dniach wykluwają się z nich nimfy, które po kolejnych 12 dniach osiągają dojrzałość płciową i są gotowe do dalszego rozmnażania. Jaja wszy ludzkiej z daleka przypominają łupież i czasem są z nim mylone. Jednak łupież łatwo odczepić od włosa, a jajo wszy trudno usunąć.

Domowe sposoby na wszy u dzieci

Jeśli dziecko cierpi na wszawicę, nie należy popadać w panikę, ponieważ preparaty na usuwanie pasożytów można stosować w domu. Wesz ginie bez dostępu do powietrza i pożywienia. Na pościeli czy ubraniach, z których nie może dostać się na skórę głowy kolejnego żywiciela, ginie po 48 godzinach. Znacznie dłużej mogą przetrwać jej jaja, stąd odwszawianie nie może obejmować tylko głowy dziecka, ale również rzeczy codziennego użytku i ubrania.

W aptece należy zakupić dostępny bez recepty preparat na wszy. Najczęściej są to szampony, płyny lub pianki do użytku zewnętrznego. Mają silne działanie toksyczne, dlatego należy uważać, aby skóra dziecka poza głową nie miała z nimi kontaktu. Ich działanie polega na odcięciu wszom dopływu powietrza. Dodatkowo powodują odwodnienie pasożytów, co pozwala skutecznie pozbyć się ich jaj. Zawsze należy stosować się do ulotki dołączonej do preparatu, w której określony jest czas trzymania płynu na włosach i sposób postępowania po jego zmyciu. Niektóre środki zabijają pasożyty już po 10 minutach od nałożenia i można ich używać już od 2. roku życia dziecka. 

Najczęściej płyn rozprowadza się na sucho – należy nim dokładnie pokryć włosy i skórę głowy. Po określonym w ulotce czasie trzeba go dokładnie spłukać. Niektóre preparaty mają jednocześnie funkcję szamponu. Przed wysuszeniem włosów dziecka należy je dokładnie wyczesać dołączonym do opakowania grzebieniem. Ma on gęste i długie ząbki, które ułatwiają wyczesywanie dorosłych osobników i gnid. Pasożyty i ich jaja najlepiej usuwać na rozłożoną wcześniej gazetę, aby upewnić się, że wszystkie zostaną wyrzucone. Profilaktycznie kurację należy powtórzyć po tygodniu.

Przeciwwskazaniem do stosowania preparatów na wszy u dzieci są wszelkie reakcje alergiczne. Może się zdarzyć, że pomimo zastosowania szamponu pasożyty nie znikną. Wówczas domowe sposoby nie wystarczą i wymagana jest wizyta u lekarza, który przepisze środki farmakologiczne.

Walka z wszami u dzieci wymaga też odparzenia akcesoriów do włosów, gruntownego sprzątania mieszkania (odkurzania dywanów) i prania (pościeli, ubrań, maskotek). Nie ma konieczności obcinania włosów, za to należy sprawdzić głowy pozostałych domowników.