W ciągu ostatnich 30 lat (1985-2016) zakażonych na HIV i AIDS w Polsce było ok. 21 tys. osób. Z tego powodu ponad 1,5 tys. osób zmarło. Rozpoznanie pierwszych objawów nie jest jednak łatwe, gdyż łudząco przypominają przeziębienie lub grypę. Ponadto wirus HIV może przebiegać bezobjawowo nawet 10 lat! Problem HIV i AIDS zaliczany jest do jednego z głównych problemów zdrowia publicznego. Warto podkreślić, że rozpoznanie zakażenia nie jest łatwe, gdyż pierwsze objawy HIV nie muszą sugerować podejrzenia właśnie tego stanu chorobowego.

Po jakim czasie pojawiają się pierwsze objawy HIV i AIDS?

Po zakażeniu wirusem HIV przez ok. 10 lat wirus może nie dawać żadnych objawów. Jedynie u niektórych osób już po 2 tygodniach pojawiają się pierwsze objawy HIV. Niestety symptomy nie są charakterystyczne i rzadko przypisywane właśnie temu zakażeniu. W wielu przypadkach nawet specjaliści na tym etapie nie są w stanie zdiagnozować zakażenia bez wykonywania dodatkowych badań. Co ciekawe, test na znalezienie przeciwciał przeciwko wirusowi HIV na typ etapie choroby nie wykrywa go – testy mają wynik ujemny mimo zakażenia. Dlatego też osoba chora przez wiele lat może nie wiedzieć, że jest chora. Występowanie pierwszych objawów zakażenia HIV zależne jest od poziomu limfocytów CD4. Wyróżnia się 3 stadia zakażenia:

• stadium HIV „A” – komórki CD4: > 500/μl (> 29%), brak objawów zakażenia HIV, przetrwała uogólniona limfadenopatia, czyli powiększenie węzłów chłonnych, a także ostra (pierwotna) infekcja HIV (ostra choroba retrowirusowa) z towarzyszącymi objawami bądź ostra infekcja HIV w wywiadzie,
  
• stadium HIV „B” – komórki CD4: 200 - 499/μl (14- 28%), przez miesiąc występują objawy ogólne, np. gorączka lub biegunka, których nie można przypisać do żadnego stanu chorobowego, a także choroby wskaźnikowe, takie jak: grzybica jamy ustnej (kandydoza), choroby zapalne miednicy, neuropatie obwodowe i inne choroby wskazujące na upośledzenie odporności komórkowej,
  
• stadium AIDS – komórki CD4: < 200/μl (< 14%), częste zapalenia płuc (2 lub więcej w ciągu roku), grzybica oskrzeli, tchawicy lub płuc, histoplazmoza, toksoplazmoza mózgu, zespół wyniszczenia spowodowany HIV, mięsak Kapasiego i inne, poważne stany chorobowe uwzględnione w klasyfikacji stadiów infekcji HIV w/g Centers for Disease Control and Prevention (CDC) z 1992 r.
  

Wirus HIV/AIDS – objawy i pierwsze oznaki (w tym skórne)

Do pierwszych objawów HIV zalicza się:

• gorączkę,
  
• ogólne zmęczenie,
  
• powiększenie węzłów chłonnych i śledziony,
  
• utratę wagi, w tym anoreksję,
  
• duszności,
  
• nocne poty,
  
• drożdżycę jamy ustnej,
  
• biegunkę,
  
• opryszka,
  
• suchy kaszel,
  
• nawrotowe infekcje wątrobowe,
  
• bóle mięśniowe, stawów, głowy i brzucha,
  
• wysypki i zmiany skórne.
  

Nie u wszystkich osób występują te same objawy. Występujące symptomy u wielu zakażonych są niecharakterystyczne, dlatego nierzadko nawet specjaliści mają problem w ich zdiagnozowaniu. Aby się o tym przekonać, należy wykonać test. Gdy do zakażenia doszło kilka lat temu, przeciwciała wirusa HIV będą obecne, a test wykaże wynik dodatni.

Zobacz także: Czym różni się HIV od AIDS – objawy, różnice, informacje

Pierwsze objawy HIV i AIDS u dzieci – kiedy?

Do zakażenia HIV/AIDS u dzieci dochodzi najczęściej poprzez matkę – ta droga zakażenia stanowi ok. 90% zachorowań. Wśród starszych dzieci do zakażeń dochodzi w taki sam sposób jak u dorosłych. Zakażenie odmatczyne związane jest głównie z okresem okołoporodowym. To właśnie wtedy ma miejsce ok. 70% wszystkich zakażeń. Podczas karmienia piersią ryzyko wzrasta z każdym miesiącem i przy 6 miesięcznym okresie laktacji zwiększa się nawet do 50%. Do zakażenia u dzieci może dojść również jeszcze w czasie ciąży, jednak jest to rzadkie zjawisko (dotyczy tylko kilku procent zakażeń). Warto podkreślić, że po porodzie specjalista nie jest w stanie ocenić, czy dziecko jest zarażone, czy nie, gdyż nie ma charakterystycznych objawów. Jeśli matka ma HIV, to dziecko między 2. a 10. dobą życia powinno przejść badania diagnostyczne. Pierwsze objawy HIV u niemowląt to bakteryjne lub wirusowe zapalenie płuc, pleśniawki jamy ustnej, zakażenia żołądkowe. Z kolei u dzieci mogą ponadto wystąpić: łagodne powiększenie węzłów chłonnych, atopowe zapalenie skóry, stany gorączkowe, przewlekłe biegunki i nawracające infekcje bakteryjne. Ponadto, pierwsze objawy HIV u dzieci to także częste zapalenia zatok, grzybice paznokci, przewlekłe zapalenia ślinianek, a także powiększenie śledziony i wątroby. U nastolatków stwierdza się: małopłytkowość, gruźlice, opóźnienie procesów dojrzewania oraz zespół wyniszczenia.

Bibliografia:

1. HIV/AIDS; World Health Organization (WHO)
   
2. www.aids.gov.pl
3. "Matka i dziecko a HIV"; Jolanta Popielska, Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego; SPZOZ Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie; kwartalnik Krajowego Centrum ds. AIDS „Kontra” Nr 1 (59) / 2014