Padaczka, nazywana również epilepsją, jest schorzeniem, powstającym na skutek zaburzeń w funkcjonowaniu obwodowego i ośrodkowego układu nerwowego. Jej głównym objawem są napady padaczkowe, które w zależności od indywidualnych uwarunkowań mogą mieć różny stopień intensywności. Może im towarzyszyć: ślinotok, drgawki, szczękościsk, światłowstręt i zaburzenia świadomości.
Padaczka skroniowa - przyczyny
Padaczka skroniowa, zwana również skrótowo TLE (od ang. temporal lobe epilepsy), jest chorobą, powstającą na skutek urazu głowy w obrębie płata skroniowego. Ta część mózgu odpowiada, m.in. za: mowę, zmysł węchu i słuchu, pamięć werbalną oraz rozpoznawanie obiektów. Jej uszkodzenie bardzo często skutkuje: zaburzeniami mowy i słuchu oraz zmysłu węchu, problemami z pamięcią i nieuzasadnioną agresją. Co istotne, padaczka skroniowa może pojawiać się również u osób nadużywających alkohol i zażywających narkotyki. W grupie ryzyka znajdują się także pacjenci po przebytym udarze mózgu. Nie bez znaczenia jest również genetyczna podatność, bowiem padaczka skroniowa może mieć również charakter wrodzony.
Objawy padaczki rolandycznej u dzieci
Jedną z najpowszechniejszych epilepsji u dzieci jest tzw. padaczka Rolanda, zwana również padaczką rolandyczną. Występuje ona na skutek nieprawidłowości w funkcjonowaniu okolic skroniowo-czołowych mózgu, wobec tego kwalifikuje się ją jako jedną z postaci padaczki skroniowej. Ten typ epilepsji zwykle dotyka dzieci pomiędzy 4. a 13. rokiem życia. Jej głównym objawem są napady padaczkowe, które najczęściej pojawiają się podczas snu. Napady te mają charakter nawracający i uogólniony. Jeśli objawy pojawiają się za dnia, mogą objąć na przykład tylko połowę twarzy dziecka. Podczas tego typu ataków dziecko zazwyczaj pozostaje przytomne, ale może mieć problemy z mową, a niekiedy nawet zaburzenia świadomości. Napadom padaczkowym często towarzyszy ślinotok, poczucie drętwienia połowy ciała oraz niekontrolowane, mimowolne ruchy. Charakterystycznym zwiastunem napadów padaczkowych jest tzw. aura somatosensoryczną, która cechuje się: mrowieniem lub drętwieniem okolicy ust, poczuciem dławienia oraz dolegliwościami żołądkowymi. Niekiedy po napadzie mogą wystąpić wymioty oraz chwilowy stan otępienia. Tym symptomom padaczki rolandycznej często towarzyszą objawy psychiczne wśród, których można wymienić:
- problemy z mówieniem i rozumieniem mowy,
- zaburzenia pamięci,
- problemy z koncentracją,
- trudności w zachowaniu uwagi.
Objawy padaczki skroniowej u dorosłych
W przypadku padaczki skroniowej, powstałej na skutek udaru mózgu lub uszkodzenia tego narządu, ognisko chorobowe znajduje się w okolicy płata skroniowego. Grupa, charakterystycznych dla tej postaci epilepsji, objawów uzależniona jest od typu napadów padaczkowych. Wyróżnia się:
- napady częściowo proste, objawiające się zjawiskami typu déjà vu (fałszywym przeświadczeniem, że dana sytuacja miała miejsce w niedalekiej przeszłości) i jamais vu (odwrotnością déjà vu) oraz zaburzeniami mowy, węchu i słuchu,
- napady częściowo złożone, którym towarzyszą zaburzenia świadomości. Objawia się to: drgawkami, wpatrywaniem w jeden punkt oraz zmienionym sposobem mówienia.
- napady częściowe wtórne, charakteryzujące się utratą świadomości oraz mimowolnymi skurczami mięśni.
Wymienionym symptomom padaczki skroniowej u dorosłych często towarzyszą objawy psychiczne. Pacjenci zmagający się z tym typem epilepsji mogą doświadczać poczucia alienacji. Niekiedy osoby z padaczką skroniową mają problemy z rozpoznaniem swoich bliskich oraz otoczenia, w tym również znanych przedmiotów, które jawią im się jako nowe.
Rozpoznanie padaczki skroniowej
W diagnostyce padaczki skroniowej oraz jednej z jej typów - padaczki Rolanda - wykorzystuje się badanie elektroencefalograficzne (EEG). Zazwyczaj wykonuje się EEG spoczynkowe, które najlepiej przeprowadzić w trakcie napadu padaczkowego. W przypadku epilepsji skroniowej zmiany w obrazie tego badania widoczne są w obrębie płata skroniowego mózgu. Badanie EEG powinno zostać poprzedzone dokładnym wywiadem z pacjentem i rozpoznaniem różnicowym. Najbardziej charakterystyczny symptom padaczki - napady, mogą wskazywać, m.in. na: zmiany nowotworowe w mózgu, niewydolność krążenia, zaburzenia rytmu serca i niedotlenienie mózgu.
Leczenie padaczki skroniowej
W leczeniu padaczki skroniowej wykorzystuje się leki przeciwpadaczkowe, których zadaniem jest obniżenie aktywności neuronów mózgowych. Zalicza się do nich imidy, sulfonamidy, oraz pochodne dibenzoazepiny, benzodiazepiny. Padaczka skroniowa zaliczana jest do epilepsji lekoopornych, dlatego większość pacjentów w ogóle nie reaguje na leczenie. W takich przypadkach przeprowadzane są zabiegi operacyjne, które wspomaga się dietą, składającą się z produktów o niskiej zawartości węglowodanów.