Emolienty to preparaty najczęściej polecane dzieciom z objawami atopowego zapalenia skóry czy też niepokojącymi zmianami skórnymi w okresie noworodkowym. Nie każdy rodzic musi od razu sięgać po te wyspecjalizowane preparaty. Jeśli dziecko nie prezentuje żadnych istotnych objawów, można stosować standardowe środki do kąpieli i pielęgnacji skóry. Jeśli jednak skóra jest sucha, pojawiają się objawy rumieniowo-wysiękowe na skórze, konieczne jest wdrożenie emolientów do kąpieli, a także w formie lotionów.

Co to są emolienty?

Emolienty są preparatami do stosowania zewnętrznego. Mają właściwości natłuszczające, nawilżające i poprawiające elastyczność skóry. Ograniczają utratę wody ze skóry, a także wspomagają utrzymanie właściwego składu przestrzeni międzykomórkowych w naskórku. Działają przeciwświądowo i przeciwzapalnie. W skład emolientów wchodzą humektanty, czyli cząsteczki typu gliceryna, które potrafią wiązać i utrzymywać wodę w warstwach rogowych naskórka. Emolienty zawierają również mocznik, sorbitol, glikol propylenowy, hydroksykwasy, mleczany. Dzięki emolientom dochodzi do odbudowy ochronnej warstwy naskórkowej, staje się ona wzbogacona w białka i lipidy. Emolienty stanowią podstawowy element terapii chorób dermatologicznych, kiedy ważne jest wzmocnienie bariery naskórkowej.

Emolienty dla dzieci i niemowląt

Emolienty kojarzone są przede wszystkim z grupą noworodków i niemowląt, których skóra jest szczególnie wrażliwa na czynniki zewnętrzne. Zadaniem emolientów u dzieci i niemowląt jest zmiękczanie, natłuszczanie skóry dziecka w czasie kąpieli, jak i po niej. Pozwalają one na jednoczesne nawilżenie i natłuszczenie zewnętrznych warstw skóry dziecka, co wzmacnia barierę ochronną naskórka. Emolienty nie rozpuszczają się w wodzie w przeciwieństwie do innych preparatów do mycia, w związku z czym pozostają na skórze, utrzymując efekt ochronny przez długi czas i pozostawiając na skórze tłustą warstwę ochronną nawet do kilku godzin. Mogą być stosowane także w atopowym zapaleniu skóry (AZS). Dostępne są różne preparaty o działaniu emoliencyjnym, czyli zarówno produkty do mycia ciała i włosów, jak również kosmetyki pielęgnacyjne.

Zdania co do stosowania emolientów u wszystkich niemowląt są podzielone. Neonatolog przy wypisie ze szpitala najczęściej zaleca w wybranych przypadkach stosowanie emolientów, szczególnie jeśli noworodek ma dość suchą skórę lub jest obciążony wywiadem rodzinnym w kierunku AZS. Ponadto kosmetyki te doskonale sprawdzą się w leczeniu i profilaktyce ciemieniuchy u noworodków i niemowląt. U pozostałych noworodków zaleca się standardową pielęgnację skóry z użyciem ogólnodostępnych preparatów do kąpieli i pielęgnacji ciała. Dopiero w sytuacji podrażnienia skóry i niepokojących zmian zaleca się zastąpienie standardowych preparatów emolientami.

Jak dbać o skórę suchą? Dowiesz tego z filmu:

Emolienty a skóra atopowa

AZS to alergiczne schorzenie skóry związane ze spożyciem alergizujących pokarmów, czy też z kontaktem bezpośrednim z czynnikiem uczulającym. Objawy atopowego zapalenia skóry pojawiają się już we wczesnym okresie dzieciństwa, czyli nawet u noworodka. Jeśli na AZS cierpią rodzice, to ryzyko wystąpienia u dziecka osiąga nawet 70%. Główną cechą jest uporczywy świąd skóry, który wywołuje rozdrażnienie i niepokój dziecka. Może też być powodem problemów niemowlęcia ze snem. Skóra jest bardzo sucha, wrażliwa, skłonna do podrażnień. Większość preparatów niedostosowanych do tego typu skóry powoduje jej przesuszenie, nasilenie świądu, zaczerwienienia. U noworodków i niemowląt zmiany skórne w AZS charakteryzują się rumieniowo-wysiękowymi ogniskami. Pojawiają się zarówno w okolicach owłosionej skóry głowy, twarzy, tułowia, jak i dystalnych częściach kończyn. Główną metodą leczenia AZS u dzieci jest stosowanie właściwych kosmetyków, czyli emolientów, w postaci emulsji do kąpieli, kremów, maści czy lotionu. Stosowanie emolientów przy niewielkim nasileniu zmian może ograniczać się do 2 razy na dobę. Jednak przy bardziej nasilonych zmianach konieczne jest zwiększenie częstotliwości aplikacji emolientów do 3–4 razy na dobę. Czasami konieczne jest stosowanie również środków przeciwzapalnych, przeciwhistaminowych czy uspokajających. Czasami zalecana jest fototerapia, rozważa się odczulanie.

Jak leczyć atopowe zapalenie skóry? Dowiesz się tego z filmu:

AZS ma charakter przewlekły, jednak objawy mogą się wycofywać i nawracać. Nie jest to choroba wyłącznie występująca u dzieci, może towarzyszyć również dorosłym.