Antybiotyki to leki, których często boją się rodzice. Bywa też przeciwnie – antybiotyki postrzegane są jako „cudowny lek” na wszystkie objawy u dziecka. Zbyt pochopne i niewłaściwe stosowanie antybiotyków przyczynia się do narastającej lekooporności, natomiast unikanie antybiotyków w niektórych sytuacjach klinicznych może wywołać groźne powikłania. Przykładem jest angina paciorkowcowa, która wymaga leczenia antybiotykiem. W przeciwnym razie bakterie mogą powodować powikłania, jak zapalenie mięśnia sercowego czy zapalenie stawów. Antybiotyk najczęściej podawany jest w formie tabletek, jednak antybiotyk dla dzieci na ogół występuje w formie zawiesiny doustnej czy syropu, które łatwiej jest podać.

Jak stosować antybiotyk? Czy są jakieś "trendy"? Odpowiedź na filmie:

Antybiotyk dla dzieci – czym się charakteryzują?

Antybiotyki są lekami podawanymi na infekcje bakteryjne, grzybicze czy pierwotniakowe. Nie działają na wirusy, wobec czego ich stosowanie, np. przy grypie czy wirusowym zapaleniu oskrzeli, jest bezcelowe. Antybiotyki dzieli się na naturalne i syntetyczne, a także na grupy różniące się między sobą zakresem działania na drobnoustroje. Inne antybiotyki będą stosowane na gardło, zatoki czy zapalenie oskrzeli, a inne na zapalenie dróg moczowych.

Nie wszystkie antybiotyki podawane osobom dorosłym można podawać dzieciom. Najczęściej u dzieci stosuje się cefalosporyny, penicyliny czy makrolidy, mające różne nazwy handlowe. Niektóre antybiotyki, jak np. tetracykliny, stosuje się wyłącznie u osób dorosłych.

Większość antybiotyków dla niemowląt i małych dzieci jest w formie zawiesiny. Oznacza to, że kupuje się w aptece proszek zamknięty w buteleczce, do którego dolewa się określoną na butelce i ulotce ilość wody. Po zmieszaniu zawiesinę podaje się dziecku do wypicia.

Antybiotyk u dziecka – zasady stosowania

Antybiotyk u dziecka powinien być stosowany zgodnie z zaleceniem lekarskim. Nie ma bowiem jednej konkretnej dawki czy częstotliwości stosowania wszystkich antybiotyków. Każda substancja czynna charakteryzuje się indywidualnym okresem półtrwania i zasadami podawania. Dawkowanie antybiotyku dzieciom, zwłaszcza małym, bywa bardzo trudne. Można spróbować podać dziecku lek strzykawką do jamy ustnej. Nie wolno jednak pomijać żadnej dawki antybiotyku czy modyfikować zaleconego dawkowania. 

Pominięcie dawki antybiotyku lub podanie zbyt małej dawki może skutkować namnażaniem się bakterii w organizmie dziecka i niedostatecznym efektem terapeutycznym. Ponadto złe podawanie antybiotyków sprzyja uodparnianiu się bakterii na dany związek. Nie wolno również odstawić antybiotyku mimo ustąpienia objawów klinicznych. Większość antybiotyków podaje się 5–7 dni, choć są takie, które wystarczy przyjmować przez 3 dni, gdyż ich działanie jest wydłużone mimo zakończenia terapii. Występują jednak patogeny, których leczenie musi trwać odpowiednio długo. Zalicza się tu np. paciorkowce beta-hemolizujące grupy A, powodujące ropną anginę u dziecka. Leczenie trwa 10 dni mimo wcześniejszego ustąpienia objawów klinicznych.

Nie należy mieszać antybiotyku z mlekiem czy innymi pokarmami. Trzeba zachować odstęp co najmniej 30 minut pomiędzy dawką antybiotyku a mlekiem, sokiem czy innym produktem podawanym dziecku. Można podać jedynie wodę.

Witaminy po antybiotyku u dziecka

Podczas antybiotykoterapii nie powinno się podawać zbyt dużo preparatów witaminowych. Z jednej strony witaminy mogą przyczynić się do regeneracji i wzmocnienia organizmu, z drugiej jednak mogą stanowić dodatkową pożywkę dla bakterii. Powinno się więc na czas infekcji ograniczyć preparaty witaminowe do witaminy C, choć i ta według najnowszych badań nie moduluje przebiegu infekcji. Witaminy są jak najbardziej wskazane po zakończeniu antybiotykoterapii, by pomóc w rekonwalescencji.

Osłona przy antybiotyku u dziecka

Nie wolno zapominać o stosowaniu leków osłonowych, czyli probiotyków, u dziecka podczas antybiotykoterapii. Probiotyki powinno się przyjmować w porze zależnej od dawki antybiotyku. Jeśli np. dawka antybiotyku podawana jest rano i wieczorem, probiotyk można podać dziecku w południe. Tak naprawdę stosowanie probiotyków powinno być praktykowane niezależnie od leczenia antybiotykami. Podawanie probiotyków już w pierwszych tygodniach życia dziecka wspiera właściwą kolonizację przewodu pokarmowego. Z kolei osłona podczas antybiotykoterapii zapobiega upośledzeniu flory bakteryjnej jelit i pozwala na lepszą wchłanialność witamin stosowanych po antybiotyku.

W jaki sposób odbudować florę bakteryjną w jelitach po zażywaniu antybiotyku? Zobaczcie na filmie, co może pomóc: