39 tydzień ciąży to czas, kiedy w każdym momencie może rozpocząć się akcja porodowa. Płód jest w pełni dojrzały i gotowy do przyjścia na świat. Stan przyszłej mamy w porównaniu z poprzednimi dwoma tygodniami nie uległ istotnym zmianom. Ciężarna odczuwa duże zmęczenie, niepokój i stres. Wiele kobiet zmaga się z bólem kręgosłupa, a nawet rwą kulszową, czyli bólem miednicy i pośladków promieniującym do kolana.

Dolegliwości przyszłej mamy w 39 tygodniu ciąży

Podczas 39 tygodnia ciąży nasilają się dolegliwości ze strony układu oddechowego. Ponieważ macica wypełnia niemal cały brzuch, ciężarna doświadcza dużych trudności w poruszaniu się i ma kłopoty z oddychaniem. Czuje się bardzo zmęczona, bardziej rozdrażniona, wybuchowa i ma mniejszą odporność emocjonalną na bieżące wydarzenia. Ból pleców pod koniec ciąży może być nie do zniesienia. Brzuch powinien wyraźnie się obniżyć, przez co powoduje silny ucisk na pęcherz moczowy. Opadająca głowa dziecka będzie coraz mocniej uciskać kość łonową. W konsekwencji tego w 39 tygodniu ciąży ciężarnym dokucza kłucie w pochwie. Wiele kobiet odczuwa tzw. syndrom wicia gniazda, czyli nieprzepartą chęć sprzątania i urządzania domu. Ponadto przyszłe mamy, które przed ciążą miały skłonność do wyprysków, teraz prawdopodobnie będą zmagać się z tym problemem. Inną dolegliwością są obrzęki. Zatrzymywanie wody w organizmie w 39 tygodniu ciąży jest na porządku dziennym.

W obrębie szyjki macicy zachodzą spore zmiany. Skurcze i napór główki spowodują, że szyjka rozpulchni się i zmieni swoje położenie. Jej ujście zostanie skierowane w kierunku światła pochwy. Łożysko się już starzeje, przez co powstają w nim skrzepy i odkładają się bryłki wapnia. Ponadto dostarcza dziecku coraz mniej krwi. W tym okresie ilość wód płodowych ulega dalszemu zmniejszeniu. Pępowina osiągnęła długość zbliżoną do tej, jaką ma teraz dziecko. W organizmie zachodzą zmiany hormonalne przygotowujące ciało do porodu. Rośnie ilość estrogenu, dzięki czemu macica będzie bardziej wrażliwa na działanie oksytocyny. Wzrasta też poziom kortyzolu, czyli hormonu stresu, który utrzymuje organizm w stanie gotowości. Typowe dla 39 tygodnia ciąży jest bolesne napięcie w dole brzucha, określane jako twardy brzuch.

Ruchy dziecka w 39 tygodniu ciąży

W 39 tygodniu ciąży dziecko przygotowuje się do przyjścia na świat i coraz głębiej układa się w miednicy. Jego głowa ustawiła się we wchodzie do miednicy, czyli bokiem, a jego twarz jest zwrócona w kierunku biodra mamy.

Ruchy dziecka najlepiej liczyć około pół godziny po każdym głównym posiłku, czyli 3 razy dziennie. Jego średnia aktywność w tym czasie powinna wynosić 8–10 ruchów na godzinę. Ich charakter znacznie się zmienia. Dziecku jest już bardzo ciasno, dlatego ma ograniczoną możliwość poruszania się. Można zauważyć, że mniej kopie, za to więcej się wierci i przeciąga. Oczekuje rozpoczęcia akcji porodowej w pozycji embrionalnej.

Waga dziecka w 39 tygodniu ciąży

W 39 tygodniu ciąży waga dziecka wynosi około 3400 g. Od zeszłego tygodnia przytyło kolejne 150 g. Mierzy średnio 50–51 cm z wyprostowanymi nóżkami. Do czasu przyjścia na świat nie urośnie już dużo na długość.

Rozwój dziecka w 39 tygodniu ciąży

Dziecko ciągle gromadzi tłuszcz i przybiera na wadze. Najwięcej tkanki tłuszczowej lokalizuje się wokół kolan i barków. Zapewni ona kontrolowanie temperatury ciała w środowisku zewnętrznym. Wszystkie organy niezbędne do życia są już od dłuższego czasu prawidłowo rozwinięte. Jedynie płuca dziecka doskonalą swoje funkcje. Mózg także nadal dojrzewa. W jelitach znajduje się smółka, czyli pierwszy stolec noworodka. Skóra dziecka  zmienia kolor z różowego na biały.

39 tydzień ciąży – kiedy poród?

W 39 tygodniu ciąży do oficjalnej daty porodu pozostał jeszcze tylko tydzień, ale należy mieć na uwadze, że tylko około 5% dzieci przychodzi na świat w terminie wyliczonym przez położnika. Poród może nastąpić w każdym momencie.

Objawy porodu w 39 tygodniu ciąży

Przyszła mama z niecierpliwością czeka na swoje dziecko. Wyczekuje rozpoczęcia akcji porodowej. Może być pewna, że nie przeoczy objawów porodu w 39 tygodniu ciąży. Jednym z jego symptomów jest odejście z pochwy czopa śluzowego, czyli gęstej wydzieliny zamykającej szyjkę macicy. Dlatego przyszłe mamy nie powinny się zmartwić, gdy w 39 tygodniu ciąży nastąpi wzmożone wydzielanie białego śluzu. Po odejściu białego czopa śluzowego poród może nastąpić w przeciągu kilku dni. Z kolei czop podbarwiony krwią wskazuje, że rozwiązanie nastąpi w najbliższych godzinach. Kolejnymi objawami poprzedzającymi poród są biegunka, nudności czy wymioty, dzięki którym organizm chce się oczyścić.

Sama akcja porodowa rozpoczyna się serią regularnych, silnych i bolesnych skurczy, które, w przeciwieństwie do skurczów przepowiadających Braxtona-Hicksa, nie ustają po zmianie pozycji czy ciepłej kąpieli. Powinno się zaobserwować co najmniej jeden skurcz na 10 minut, który trwa przynajmniej 30 s. Zwykle zaczyna się w górnej części brzucha i promieniuje na całą jego powierzchnię oraz dolną część pleców. Tylko w 15% przypadkach początkiem porodu jest pęknięcie błon płodowych.

Bibliografia:

1. Welford H., Przewodnik po ciąży, porodzie i początkach rodzicielstwa. Do startu. Gotowi. Dziecko!, Glasgow, Health Scotland, 2004.

2. Roizen M.F., Oz M.C., Zdrowa ciąża. Poradnik kochającej mamy, Gliwice, Helion, 2012.