38 tydzień ciąży to pora na kolejną wizytę kontrolną. Należy wykonać badanie ogólne moczu i morfologię krwi oraz KTG. Od początku 38 tygodnia ciążę określa się jako donoszoną. Ilość płynu owodniowego stale się zmniejsza. Większość dzieci znajduje się w położeniu główkowym i przyjęło pozycję embrionalną. Stan ciężarnej w 38 tygodniu ciąży nie uległ dużym zmianom od poprzedniego tygodnia.

Waga dziecka w 38 tygodniu ciąży

W 38 tygodniu ciąży waga dziecka wynosi nieco ponad 3 kg, a pod koniec osiąga nawet 3200 g. Jej prawidłowa wartość w 38 tygodniu ciąży to minimum 2,5 kg. Dziecko mierzy średnio 50–51 cm z wyprostowanymi nóżkami. Do czasu przyjścia na świat nie urośnie już dużo na długość.

38 tydzień ciąży – poród

W 38 tygodniu ciąży do oficjalnej daty porodu pozostały jeszcze tylko 2 tygodnie. Jednakże około 85% dzieci przychodzi na świat w obrębie 2 tygodni od wyznaczonej daty rozwiązania. Ciążę uznaje się za donoszoną. Poród może rozpocząć się w każdym momencie i będzie on o czasie.

Jest to ostateczny moment na podjęcie decyzji dotyczących wyboru szpitala, w którym odbędzie się poród, czy uczestniczenia w porodzie rodzinnym. Ponadto w prawidłowo przebiegającej ciąży około 38 tygodnia wykonuje się pierwsze badanie KTG, które w prosty sposób pozwala ocenić stan płodu i czynność skurczową macicy. Lekarz może przeprowadzić też w 38 tygodniu ciąży USG, zwłaszcza gdy istnieje podejrzenie, że dziecko znajduje się w pozycji pośladkowej. Zazwyczaj jest to ostatnia okazja zobaczenia dziecka przed jego przyjściem na świat.

Rozwój dziecka w 38 tygodniu ciąży

Dziecko nie jest już określane jako wcześniak. Podczas 38 tygodnia ciąży traci pozostałości mazi płodowej, czyli kremowo-woskowatej substancji, która chroniła jego skórę. Ponadto prawie całkowicie wytarł się pokrywający do niedawna jego całe ciało meszek. Po porodzie może być zauważalny jeszcze na szyi, czole czy ramionach. Dziecko wygląda tak, jak w dniu porodu. Ma w pełni rozwinięte i wyćwiczone mięśnie. W jego jelitach gromadzą się resztki połkniętego płynu owodniowego, komórki jelit, skóry i lanugo, które tworzą razem pierwszą kupę dziecka, czyli smółkę. Po urodzeniu, w ciągu pierwszych 2–3 dni życia dziecko powinno ją wydalić.

Serce dziecka bije z częstotliwością 110–160 uderzeń na minutę. Pod skórą wciąż gromadzi tkankę tłuszczową, która predysponuje do powstawania charakterystycznych dla noworodków fałdek. Ma mocno zaokrąglone policzki. Dziecko ma w sobie 300 kości, z których znaczna część zrośnie się po porodzie. Dostaje od matki przeciwciała, które chronią je przed infekcjami przez około 6 miesięcy od przyjścia na świat.

Ruchy dziecka w 38 tygodniu ciąży

Podczas 38 tygodnia ciąży ruchy dziecka są znikome z powodu niewielkiej ilości wolnego miejsca. Wypełnia ono już całą dostępną dla niego przestrzeń. Jego poruszanie się ogranicza się zwłaszcza do przeciągania i prostowania. Dotyka brodą do klatki piersiowej i ma kolana podciągnięte pod brzuch.

Dolegliwości przyszłej mamy w 38 tygodniu ciąży

Stan ciężarnej w 38 tygodniu ciąży nie uległ dużym zmianom od poprzedniego tygodnia. Przyszła mama powinna dużo odpoczywać i relaksować się, ponieważ poród jest dużym wysiłkiem. W 38 tygodniu ciąży brzuch jest już bardzo duży i znacznie utrudnia wykonywanie codziennych czynności oraz zachowanie równowagi. Nasilają się trudności z poruszaniem i wstawaniem. Kości miednicy są mocno rozstawione, a brzuch znacznie się obniżył. Przyszła mama nie powinna już przybierać na wadze. Ucisk na pęcherz jest coraz większy, przez co ciężarna zmuszona jest często korzystać z toalety. Piersi są znacznie powiększone, gdyż napełniają się pokarmem, który z czasem może zacząć wyciekać.

Wraz ze zbliżającym się terminem porodu większość kobiet zaczyna odczuwać pewien niepokój, dziwne samopoczucie, rozdrażnienie, większe zdenerwowanie i skrajne wyczerpanie lub wręcz przeciwnie – czuje się nadspodziewanie dobrze. Ponadto wraz z końcem ciąży niektóre kobiety doświadczają przemożnej potrzeby robienia zapasów, porządkowania czy przemeblowywania. Stan ten określa się mianem instynktu wicia gniazda. Ciężarnej cały czas doskwiera zgaga, niestrawność, bóle pleców, wzdęcia, bóle i zawroty głowy oraz obrzęki nóg i dłoni. Ponadto pojawia się niekontrolowane puszczanie gazów. Mogą się zaostrzyć kłopoty z hemoroidami. Łożysko ma ponad 15 cm średnicy i waży od 0,5 do 1 kilograma.

Pierwsze oznaki porodu

W 38 tygodniu ciąży mogą pojawić się objawy poprzedzające poród. Ciężarna odczuwa coraz mocniejsze i bardziej regularne skurcze Braxtona-Hicksa, czyli tzw. przepowiadające. Łatwo je pomylić ze skurczami porodowymi. Najczęściej są odczuwane okresowe bóle podbrzusza. Jeśli ból umiejscowiony jest także w okolicy krzyżowej, pachwinach, nad pępkiem, skurcze pojawiają się regularnie i nie słabną w wyniku chodzenia czy kąpieli, należy udać się do szpitala.

Ponadto nierzadko obserwuje się odejście czopu śluzowego, czyli gęstego śluzu, który podczas ciąży zamykał światło szyjki macicy. W konsekwencji może się pojawić krwista wydzielina. Przed porodem część kobiet odczuwa znaczny głód. Jest to znak, że ciało magazynuje zapasy energii. Może się także pojawić biegunka. Dochodzi do zmniejszenia masy ciała w ciągu ostatnich dni przed porodem (0,5–l kg).

Bibliografia:

1. Welford H., Przewodnik po ciąży, porodzie i początkach rodzicielstwa. Do startu. Gotowi. Dziecko!, Glasgow, Health Scotland, 2004.