Zapaleniu zatok zwykle towarzyszy charakterystyczny ból głowy w okolicach czoła i nasady nosa, nasilający się przy pochylaniu. Może też pojawić się ból w innych częściach twarzy. Oprócz bólu zatok do objawów choroby należy także chroniczny katar, uczucie rozbicia i ciągłego przemęczenia. Należy podjąć leczenie, które znacznie podniesie jakość życia i nie dopuści do przykrych konsekwencji i powikłań.

Zapalenie zatok – przyczyny

Zatoki pełnią w organizmie ważną rolę – wraz z jamą nosową ogrzewają i nawilżają powietrze trafiające do płuc. Stanowią także ważną barierę ochronną, zatrzymującą wirusy, alergeny i bakterie. Właśnie dlatego to one są najbardziej narażone na ataki różnych czynników chorobotwórczych. Podczas infekcji ważne jest udrażnianie zatok, obkurczanie błony śluzowej i zmniejszanie nadmiernej produkcji wydzieliny. Jeżeli dojdzie do zatkania, zalegający w nich śluz może zostać zakażony bakteriami (np. gronkowcem, paciorkowcem, pałeczką grypy lub moraxellą). Wówczas wydzielina staje się ropna, gęsta (o kolorze żółtym, zielonkawym lub brązowym) i cuchnąca. Czynnikiem sprzyjającym powstaniu choroby są nieleczone i nawracające często infekcje górnych dróg oddechowych. Aby uniknąć problemów z zatokami, należy również zatroszczyć się o stan uzębienia. Próchnica jest jednym z czynników podwyższających ryzyko wystąpienia choroby. W naturalnej grupie ryzyka znajdują się także alergicy oraz astmatycy. Wystąpieniu zapalenia zatok sprzyjają też krzywa przegroda nosowa i przerost migdałków.

Czy inhalacja to dobry sposób na walkę z zapalenie m zatok? Dowiesz się tego z filmu:

Objawy zapalenia zatok

Wyróżniamy cztery rodzaje zatok przynosowych: czołowe, komórki sitowe, zatoki klinowe oraz zatoki szczękowe. Konkretne objawy zapalenia zatok pozwalają określić, w których z nich leży problem. Najczęstszy i najbardziej charakterystyczny przypadek dotyczy zatok czołowych – ich stan zapalny wiąże się z bólem w okolicach nasady nosa i czoła, który nasila się przy pochylaniu. Zapalenie zatok szczękowych objawia się bólem zębów i szczęki, symptomy bólowe występują także przy uciśnięciu policzków. Spuchnięte powieki mogą wskazywać na zapalenie komórek sitowych – zwykle towarzyszy im również zatkanie nosa i utrata powonienia. Objawy najczęściej nasilają się rano i zwykle towarzyszy im gorączka, ogólne złe samopoczucie, brak apetytu i kaszel. Wiele osób przyzwyczaja się do codziennego dyskomfortu, jednak należy podjąć jak najszybsze leczenie zapalenia zatok. Przewlekłe stany zapalne mogą doprowadzić m.in. do zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenia tkanek oczodołu i ropni.

Zobacz też: Katar zatokowy - objawy i leczenie

Rodzaje infekcji zatok

Zapalenie zatok może przebiegać w różny sposób. Ostre zapalenie zatok trwa krócej niż trzy tygodnie i często jest związane z inną infekcją. Podostre zapalenie zatok przedłuża się do trzech miesięcy. Najcięższą formą choroby jest przewlekłe zapalenie zatok – bardzo długie i z tendencją do nawracania, niezbyt dobrze reaguje także na leki. Bardzo często jest wynikiem niedoleczonego ostrego zapalenia zatok, dlatego żadnej infekcji nie należy lekceważyć.

Leczenie zapalenia zatok

Leczenie należy podjąć jak najwcześniej. Im dłużej zwlekamy, tym większe ryzyko rozwinięcia choroby i poważnych powikłań. Na początku można wykorzystywać domowe sposoby na zapalenie zatok. Częste inhalacje, okłady i płukanie zatok umożliwią ich oczyszczenie z zalegającej wydzieliny. Warto wykorzystywać także potencjał ziół, które pomagają uporać się ze stanami zapalnymi. Mogą jednak działać uczulająco, więc należy skonsultować się w tej kwestii z lekarzem lub farmaceutą. W farmacji stosuje się między innymi kwiat bzu czarnego, kwiat dziewanny czy ziele werbeny. Jeżeli objawy nie ustępują po upływie tygodnia, należy zwrócić się do lekarza. Specjalista zwykle przepisuje leki na zapalenie zatok – są to preparaty obkurczające błonę śluzową i rozrzedzające wydzielinę oraz, w niektórych przypadkach, antybiotyki. Aby leczenie było skuteczne, przeprowadza się także posiew bakterii znajdujących się w wydzielinie. W przypadku przewlekłego zapalenia zatok często należy przeprowadzić zabieg umożliwiający usunięcie zmian. Poprzedza się go badaniem tomografii komputerowej, pozwalającym na otrzymanie obrazu zatok. W przypadku alergicznego zapalenia zatok, leczenie powinno uwzględniać: testy alergiczne i wskazanie alergenów odpowiedzialnych za powstanie choroby, doraźne przyjmowanie leków antyhistaminowych a także odczulanie.

Zobacz też: Jaki antybiotyk na zatoki?

Zapalenie zatok u dziecka

Zapalenie zatok to choroba, która szczególnie często dotyka dzieci. Zwykle odpowiadają za nią wirusy, a postawienie diagnozy jest trudniejsze, niż w przypadku dorosłego pacjenta. Zapaleniu zatok u dzieci często towarzyszy także gorączka, kaszel i trudności w oddychaniu. Ze względu na bliskie sąsiedztwo oczu, można również zauważyć opuchliznę w okolicach oczodołów albo zmianę pozycji gałek ocznych. Jeżeli choroba ma podłoże bakteryjne, wdraża się antybiotykoterapię, podaje się też leki przeciwgorączkowe, obkurczające błonę śluzową oraz przeciwhistaminowe. Zatoki dziecka pomogą udrożnić wykonywane w domu płukanki i inhalacje, które polepszają samopoczucie malucha i umożliwiają mu oddychanie.