Kiła w Polsce – tak samo jak w innych krajach – musi być rejestrowana. Istnieje spis osób zarażonych tą chorobą. Ukrywanie jej przed partnerem jest karalne. Do wzrostu ilości zachorowań na kiłę przyczynia się fakt, że coraz więcej osób podejmuje ryzykowne zachowania seksualne.
Co to jest kiła?
Kiła, inaczej syfilis, jest bakteryjną chorobą zakaźną. Za jej rozwój odpowiada krętek blady (Treponema pallidum). Bakteria ta ma zdolność do szybkiego rozmnażania się. Wraz z krwią i limfą trafia do wszystkich narządów ciała, w których niemal u połowy chorych powoduje nieodwracalne zmiany, rzutujące na funkcjonowanie całego organizmu. Kiła ma cztery stadia: pierwotne, wtórne, utajone i późne. Przez pierwsze 2 lata jest najbardziej zaraźliwa.
Zobaczcie, jakie objawy daje kiła:
Kiła – jak można się zarazić?
Kiła rozprzestrzenia się drogą płciową. Krętek blady przenika przez śluzówkę dróg rodnych i jamy ustnej (w trakcie seksu oralnego), dostaje się również do układu krwionośnego przez kontakt skaleczonego palca z wydzielinami chorego (np. śliną, śluzem). Nie przenosi się natomiast kropelkowo, co oznacza, że w przypadku kiły zakażenie przez dotyk czy przebywanie w tym samym pomieszczeniu, co chory, nie jest możliwe.
Kiła w ciąży – czy jest groźna dla płodu?
Kiła w ciąży może mieć poważne konsekwencje – doprowadzić do urodzenia martwego bądź niepełnosprawnego dziecka (ze znacznie uszkodzonym układem nerwowym). Jeżeli u płodu wykształca się nos siodełkowaty, kiła musiała zaatakować we wczesnej fazie rozwojowej. Aby zapobiec kile wrodzonej, kobietom ciężarnym wykonuje się badania pod kątem tej choroby 2 razy: w I i II połowie ciąży. Kiedy wynik jest dodatni, podaje się penicylinę. Nawet jeśli nie dojdzie do zarażenia krętkiem bladym w czasie ciąży, dziecko chorej matki jest zagrożone kiłą, ponieważ bakteria może dostać się do organizmu noworodka w trakcie porodu.
Kiła – badanie serologiczne
Przy podejrzeniu kiły diagnostyka polega na analizie próbki krwi. Badania serologiczne na obecność bakterii powodujących kiłę obejmują testy USR, VDRL, RPR (odczyny nieswoiste) oraz FTA, FTA-ABS, TPHA, TPI (odczyny swoiste). Wyniku dodatniego należy spodziewać się najwcześniej po upływie 3. tygodnia od zarażenia. Można być niemal pewnym, że nie doszło do zakażenia kiłą, kiedy wynik ujemny wychodzi już w odczynie USR. W razie wątpliwości wykonuje się dodatkowe badanie. Krętek blady jest widoczny pod mikroskopem.
Jakie objawy może dawać kiła? Odpowiedź znajdziesz w naszym filmie
Kiła – objawy u mężczyzn i u kobiet
Kiła narządów płciowych pierwsze objawy daje w miejscu wniknięcia bakterii, powodując powstanie owrzodzeń. Towarzyszy temu powiększenie węzłów chłonnych. Kiła u mężczyzn zwykle zaczyna się od żołędzi, a u kobiet od sromu, ale może też pojawić się na języku czy wargach. Bywa, że objaw pierwotny przechodzi niezauważony lub zostaje zbagatelizowany (przypomina opryszczkę). Ustępuje w ciągu 3 tygodni. Kolejna oznaka kiły w postaci wysypki (osutki) na dłoniach, stopach i głowie pojawia się ok. 9. tygodnia. Na tym etapie choroby mówi się o kile drugorzędowej. Wysypce może towarzyszyć łysienie kiłowe – zarówno w przypadku kobiet, jak i mężczyzn.
Same objawy skórne nie należą do groźnych, z czasem znikają bez śladu, nawet jeśli nie zostanie podjęte leczenie. Ważniejsze jest to, co dzieje się wewnątrz organizmu pod wpływem stale namnażającego się krętka bladego, który może znajdować się w ciele nawet przez kilkanaście lat. Bakteria atakuje nerki, wątrobę, serce i cały układ krwionośny, kości, stawy oraz nerwy. W końcowej fazie (kiły trzeciorzędowej) choroba przeradza się w kiłę układu nerwowego. W mózgu i rdzeniu kręgowym powstają guzy (kilaki), które naciskają na tkankę nerwową, dochodzi też do utraty wzroku.
Czy kiła jest wyleczalna?
Kiła w stadium pierwotnym, jeśli zostanie podjęte prawidłowe leczenie, jest całkowicie wyleczalna. Szanse na trwałe pozbycie się choroby istnieją także w bardziej zaawansowanych stadiach, ale rośnie wówczas ryzyko nawrotu. Usunięcie z organizmu krętka bladego nie cofa zmian, które wywołał w narządach wewnętrznych, dlatego przy podejrzeniu kiły leczenie trzeba podjąć jak najwcześniej.
Kiła – leczenie farmakologiczne
W przypadku kiły leczenie w domu, bez pomocy lekarskiej, nie przynosi skutku. W trakcie trwania terapii nie jest konieczna hospitalizacja, chyba że kiła weszła już w zaawansowane stadium i trzeba podawać leki 4 razy dziennie. Na etapie pojawienia się pierwszych objawów pochodne penicyliny (albo – w razie uczulenia – inny antybiotyk, np. doksycyklinę) można przyjmować raz na dobę w warunkach ambulatoryjnych. Leczenie zależy od stopnia zaawansowania kiły, stanu osoby zakażonej, chorób towarzyszących (często oprócz bakterii krętka bladego w organizmie występuje wirus HIV), a także polityki przyjętej w danym państwie. W wielu krajach, np. w Polsce, darmowe leczenie kiły jest zagwarantowane ustawowo, przysługuje niezależnie od tego, czy chory ma ubezpieczenie.
Powikłania kiły mogą być bardzo groźne. Jak leczyć kiłę? Zobaczcie: