Ból zatok i zatokowy ból głowy to alarmujący objaw infekcji zatok. Najczęściej jest spowodowany nasilonym stanem zapalnym. Często jest mylony z różnego rodzaju bólami głowy, migreną, a nawet bólem zębów.

Zatoki – miejsce powstawania bólu

Zatoki przynosowe (zwane także obocznymi nosa) to wypełnione powietrzem przestrzenie, połączone z jamą nosową. U człowieka zatoki przynosowe obejmują:

• zatoki czołowe,
  
• zatoki szczękowe,
  
• komórki sitowe (zatoki sitowe)
  
• zatokę klinową.
  

Zobaczcie, jak odróżnić zwykły katar od zapalenia zatok i jak leczyć chore zatoki:

Zatoki pełnią wiele istotnych funkcji w organizmie. Wśród nich lekarze wyróżniają: funkcję oddechową (nawilżanie i ogrzewanie powietrza, wyrównywanie różnicy ciśnień podczas oddychania), funkcję węchową, funkcję mechaniczną (ochrona mózgoczaszki), funkcję termiczną (ogrzewanie podstawy czaszki i oczodołu, termoizolacja), funkcję statyczną, a także funkcję fonetyczną (ochrona ucha wewnętrznego, przestrzeń rezonacyjna).

Ze względu na pełnione funkcje zatoki są podatne na wiele chorób. Najczęstszym schorzeniem wymienianym przez lekarzy jest zapalenie zatok. Jak podaje Europejskie Towarzystwo Rynologiczne (ETR), każdego roku od 6% do 15% populacji choruje na ostre zapalenie zatok przynosowych, z kolei na jego przewlekłą postać może cierpieć ok. 5–10% osób na całym świecie. Przewlekłe zapalenie zatok charakteryzuje się długotrwałym występowaniem objawów, trwającym powyżej 12 tygodni. Lekarze podkreślają, że wskaźnik zachorowań na zapalenie zatok wzrasta, a jedną z przyczyn takiego stanu jest alergizacja środowiska.

Rodzaje bólu zatok

Ból zatok w przebiegu infekcji zatok (komórek) sitowych nasila się podczas kaszlu oraz leżenia na plecach. Osoby lokalizują go najczęściej w okolicach oczu. Infekcja zatok szczękowych i wynikający z niej ból nasila się zazwyczaj w trakcie unoszenia głowy i ulega złagodzeniu podczas leżenia na plecach. Ból zatok szczękowych występuje na ogół w okolicach policzka, oczodołu, pod okiem; wywołuje specyficzny ucisk w okolicach oczu. Charakterystyczne dla infekcji zatok szczękowych są bóle zębów, a także bóle głowy lokalizowane w okolicach skroni. Jak informują lekarze, ból wywołany zakażeniem zatok czołowych nasila się w czasie leżenia na plecach i zmniejsza się po uniesieniu głowy. Osoby cierpiące na infekcje zatok czołowych na główne miejsce występowania bólu wskazują właśnie okolice czoła. Stan zapalny zatoki klinowej wyróżnia się bólem w wielu miejscach głowy, począwszy od potylicy, przez czoło, skroń, aż do oczodołu. Ból zatoki klinowej nasila się podczas leżenia na plecach i pochylaniu głowy do przodu. Zdaniem osób cierpiących na infekcje zatoki klinowej ból ulega złagodzeniu podczas unoszenia głowy.

Jakie są objawy zapalenia zatok? Zobaczcie na filmie:

Ból zatok a zapalenie zatok przynosowych

Zapalenie zatok przynosowych może się pojawić nawet po łagodnym przeziębieniu. Jednym z pierwszych objawów stanu zapalnego jest lekki katar, do którego z czasem dołącza ból głowy, zwłaszcza w okolicach czoła oraz nasady nosa. Bóle nasilają się rano lub po przebudzeniu, a także w chwili pochylania głowy. Zapalenie zatok wywołane jest zakażeniem wirusowym lub bakteryjnym, w rzadkich przypadkach także infekcją grzybiczą. Szczególnie podatne na zakażenia są osoby z niedoleczoną infekcją górnych dróg oddechowych, próchnicą, skrzywioną przegrodą nosową, przerostem migdałków, a także alergicy, i astmatycy . Zapalenie zatok może objąć jedną, a nawet kilka zatok przynosowych. W przebiegu zapalenia zatok zainfekowane osoby skarżą się na cieknącą wydzielinę z nosa, która w przypadku zakażenia wirusami jest wodnista i przezroczysta, a w sytuacji zakażenia bakteryjnego przybiera gęstą i ropną postać. Ponadto zapaleniu zatok nosowych towarzyszy często brak apetytu, złe samopoczucie, uczucie rozbicia, a także podwyższona temperatura ciała i kaszel.

Zobacz też: Jaki antybiotyk na zatoki?

Bólu zatok przynosowych – metody leczenia oraz domowe sposoby

Leczenie zatok przynosowych może przybierać różne formy, w zależności od częstotliwości zapadania na infekcje oraz rodzaj nasilenia zapalenia. Wyróżnia się zachowawcze, uzupełniające i operacyjne leczenie zatok przynosowych. W przypadku najczęstszego leczenia zachowawczego głównym celem jest zwalczenie zakażenia, redukcja obrzęku błony śluzowej, a także przywrócenie drożności ujść jam nosa. Lekarze w trakcie leczenia zachowawczego zapalenia zatok zalecają najczęściej płukanie zatok (irygację). Dzięki płukaniu zainfekowanych zatok można w prosty i szybki sposób oczyścić nos i zatoki z wydzieliny i innych zanieczyszczeń. Do płukania zatok wykorzystuje się wodę morską lub sól fizjologiczną z wodą, które bez problemu można kupić w aptece. Skutecznymi domowymi sposobami na ból zatok są ciepłe i wilgotne okłady na twarz, inhalacje z wykorzystaniem olejków ziołowych, przyjmowanie dużej ilości płynów, spanie z uniesioną głową oraz wypoczynek. Warto zażywać witaminy i dodawać do potraw imbir i kurkumę, które pomagają zwalczyć zapalenie.