Wykrycie nowotworu szyjki macicy w fazie przedinwazyjnej daje 99% szans na wyleczenie. Natomiast podjęcie leczenia drugiego stadium daje już tylko 50 proc. szans na powodzenie.

Rak macicy – rodzaje i rokowanie

Rak szyjki macicy jest nowotworem złośliwym, który powstaje na skutek zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego HPV (w szczególności typami HPV16 i HPV18). Nowotwór nie ujawnia się jednak od razu po zakażeniu. Początkowym stadium jest tzw. śródbłonkowa neoplazja szyjki macicy (CIN), inaczej zwana dysplazją lub rakiem przedinwazyjnym. Jest to stadium, które nie jest zagrażające dla zdrowia kobiety, jednakże nieleczone może prowadzić do fazy inwazyjnej, czyli nowotworowej. Neoplazja przebiega w sposób utajony, a jej objawy są mało charakterystyczne dlatego jedynym sposobem jej wykrycia są regularne, profilaktyczne badania cytologiczne. Przedinwazyjny rak szyjki macicy może rozwijać się niezauważony od trzech do dziesięciu lat, aczkolwiek wcześnie wykryty jest całkowicie uleczalny. Im wyższe stadium zaawansowania nowotworu, tym mniejsze szanse na wyleczenie. 

Do grupy szczególnego ryzyka zachorowań należą aktywne seksualnie, młode osoby przed 30. rokiem życia oraz kobiety, które stosują długoletnią antykoncepcję hormonalną (zwłaszcza jeśli palą papierosy). Należy wspomnieć, że rak szyjki macicy jest nowotworem złośliwym, który może zakończyć się śmiercią. Badania pokazują, że Polska jest pierwszym krajem w Europie pod względem zachorowań na ten rodzaj nowotworu. Statystycznie, codziennie umiera 5 kobiet z powodu raka szyjki macicy. Regularne wizyty u ginekologa mogą temu zapobiec.

Czwartym pod względem zachorowalności nowotworem złośliwym kobiet jest rak trzonu macicy. Dotyka on głównie kobiet po menopauzie, jedynie ¼ przypadków zdarza się przed okresem przekwitania. Do czynników ryzyka należą:

• wiek pomiędzy 50-59 lat,
  
• otyłość,
  
• pojawianie się cykli bezowulacyjnych,
  
• cukrzyca,
  
• nadciśnienie,
  
• przerost endometrium,
  
• czynniki genetyczne.
  

Duży wpływ na rozwój raka trzonu macicy ma długo trwające pobudzenie endometrium przez estrogeny, przy jednoczesnym niedoborze progestagenów.

Rokowania na wyleczenie tego typu choroby są podobne do raka szyjki macicy – im wcześniej wykryty nowotwór, tym większe szanse na wyleczenie oraz mniej obciążającą terapię.

Rak szyjki macicy – zakrada się po cichu

Istnieje ponad 100 odmian wirusa HPV, które dzielą się na onkogenne (prowadzące do raka) i nieonkogenne (wirusy niskiego ryzyka). Niebezpieczny typ onkogenny to najczęściej HPV 16, 18, 31 i 45. W neoplazji, czyli w początkowym stadium zakażenia wirusem HPV, nie pojawiają się prawie żadne symptomy, które mogą świadczyć o chorobie. Niekiedy zdarzają się krwawienia międzymiesiączkowe, po menopauzie lub zaraz po stosunku seksualnym lub badaniu ginekologicznym. Mogą pojawiać się również brzydko pachnące upławy z domieszką krwi. W stadium inwazyjnym, kiedy guz nowotworowy się rozrasta, mogą pojawić się bóle w dolnej części brzucha oraz w okolicy lędźwiowo-krzyżowej. Czasem można zaobserwować również trudności przy oddawaniu moczu oraz obrzęki nóg.

Objawy raka trzonu macicy

Charakterystycznych objawów wczesnego stadium raka endometrium jest niewiele, aczkolwiek występują w prawie każdym przypadku. Są to przede wszystkim nieregularne i obfite ropne upławy, plamienia u kobiet przed okresem przekwitania oraz krwawienia w terminie 6 miesięcy po ustąpieniu miesiączki (u kobiet po menopauzie). W przypadku zaawansowanego stadium raka trzonu macicy pojawia się ostry ból w podbrzuszu i okolicy krzyżowej oraz krwiste upławami. Chore mają też poczucie wypełnionej miednicy. Diagnozowanie raka trzonu macicy odbywa się poprzez pobranie materiału histopatologicznego uzyskanego po wyłyżeczkowaniu kanału szyjki i jamy macicy.

Zobaczcie na filmie, jakie są objawy raka szyjki macicy:

Leczenie nowotworów macicy

Leczenie nowotworów szyjki oraz trzonu macicy są podobne. Oba są zależne od stopnia zaawansowania guza nowotworowego oraz jego typu. Najczęściej stosuje się metody chirurgiczne, radioterapię, chemioterapię oraz leczenie skojarzone (kilka metod jednocześnie). W przypadku wcześnie wykrytego raka szyjki macicy u kobiet, które chcą zachować płodność najczęściej wystarczy usunięcie samej szyjki macicy oraz węzłów chłonnych miednicy, co daje szanse na zajście w ciążę. W trudniejszych stanach nowotworowych niestety należy usunąć całą macicę wraz z otaczającymi ją tkankami oraz węzłami chłonnymi. W przypadku raka trzonu macicy usunięcie macicy wraz z przydatkami jest podstawową praktyką już przy wczesnym rozpoznaniu. Powoduje to permanentną bezpłodność kobiety. W bardziej zaawansowanych stadiach stosuje się leczenie skojarzone. Jeśli pojawiają się przerzuty, to najczęściej stosuje się hormonoterapię za pomocą progestagenów. Przerzuty w nowotworach macicy pojawiają się przede wszystkim poprzez węzły chłonne, dlatego częstą praktyką leczenia jest ich usunięcie operacyjne.