Łysienie plackowate dotyka głównie osoby młode, w tym dzieci i młodzież. Jest to choroba o podłożu autoimmunologicznym, która powoduje uszkodzenia mieszków włosowych i wypadanie włosów. Zmiany mogą pojawiać się nie tylko na owłosionej skórze głowy, ale również na brodzie, brwiach czy innych okolicach pokrytych włosami. Początki łysienia plackowatego mogą pojawić się już w dzieciństwie, ale najczęściej chorują kobiety i mężczyźni w wieku 20–40 lat. Im wcześniej pojawiają się pierwsze objawy łysienia plackowatego, tym trudniejsze jest leczenie choroby.

Jakie są przyczyny łysienia plackowatego?

Łysienie plackowate pojawia się, gdy komórki układu immunologicznego atakują komórki własnego ciała. Oznacza to, że choroba ma podłoże autoimmunologiczne, ale dokładne przyczyny jej występowania nie zostały jeszcze poznane. Wiadomo, że na chorobę bardziej narażone są osoby cierpiące na astmę i alergie, cukrzycę pierwszego typu oraz inne choroby autoimmunologiczne, np. bielactwo, toczeń, reumatoidalne zapalenie stawów, wrzodziejące zapalenie jelita grubego czy choroby tarczycy.

Łysienie plackowate u kobiet i u mężczyzn może być dziedziczne. U ponad 20–60% pacjentów choroba występuje rodzinnie. Łysienie plackowate może być także związane z zaburzeniami naczyniowymi, w wyniku których dochodzi do zaburzeń faz wzrostu włosa. Przyczyną choroby może być stres, czynniki hormonalne oraz niedobory niektórych mikroelementów, np. cynku.

Zobacz także: Co robić, gdy włosy wypadają? Poznaj przyczyny i skuteczne metody zapobiegania

Objawy łysienia plackowatego

Objawy łysienia plackowatego można zauważyć już u dzieci – pierwsze ognisko choroby jest wielkości i kształtu monety. Może wystąpić na skórze głowy, a także w każdym innym miejscu, które jest owłosione. Wraz z rozwojem choroby pojawia się coraz więcej ognisk łysienia, mających postać plackowatych, pojedynczych lub mnogich, różnej wielkości plam na skórze głowy. Ich średnica zwykle nie przekracza 5–10 cm.

Cechą charakterystyczną łysienia plackowatego są „włosy wykrzyknikowe”. Występują one wyłącznie wokół ognisk łysienia, są krótko ułamane, a ich oderwane końcówki są ciemniejsze i grubsze od nasady (stąd nazwa). Pomimo że choroba jest efektem stanu zapalnego, nie pojawiają się żadne dodatkowe objawy. Skóra pozbawiona włosów ma naturalną barwę i nie łuszczy się. Bardzo rzadko chorzy skarżą się na swędzenie łysiejącej skóry. Najczęściej po około 3–6 miesiącach włosy samoistnie odrastają. Mają wówczas jasny kolor i ciemnieją dopiero po około 6–8 tygodniach. Włosy mogą jednak ponownie wypaść – jest to nawrotowe łysienie plackowate.

W przypadku łysienia plackowatego złośliwego utrata włosów dotyczy także rzęs, brwi, zarostu oraz owłosienia na wszystkich innych częściach ciała. Przy tej odmianie choroby odrośniecie włosów zdarza się bardzo rzadko.

Leczenie łysienia plackowatego

Leczenie łysienia plackowatego jest długotrwałe, trudne i nie zawsze przynosi oczekiwane efekty. Wybór terapii zależy wyłącznie od lekarza. Jest ona uzależniona od wieku pacjenta, ilości utraconych włosów oraz stanu zdrowia, ponieważ niektóre leki stosowane w łysieniu plackowatym mają wiele skutków ubocznych.

Wśród leków i zabiegów najczęściej przepisywanych przez lekarzy są:

• preparaty o działaniu immunosupresyjnym, czyli kortykosteroidy lub cyklosporynę;
  
• minoksydyl – jest to lek w postaci płynu do stosowania miejscowego. Minoksydyl pobudza porost włosów. Płyn należy wcierać w zmiany 2 razy dziennie. Efekty uboczne to łuszczenie i zaczerwienienie;
  
• fotochemioterapia – polega na podawaniu psoralenu, który jest lekiem powodującym uczulenie na światło. Następnie skóra jest naświetlana promieniami UVA. Terapia odbywa się 3 razy w tygodniu,
  
• miejscowa immunoterapia – jej celem jest wywoływanie kontaktowej nadwrażliwości poprzez stosowanie silnych alergenów.
  

Oprócz leków często stosowane są także inne zabiegi, np. krioterapia lub laseroterapia. Szczególnie dobre efekty dają promienie laserowe o niskiej intensywności, które pobudzają komórki do wzrostu. Terapia ta nie ma skutków ubocznych, ale jest długotrwała.

Czy łysienie da się wyleczyć? Odpowiedź znajdziesz w filmie

Eksperymentalną metodą leczenia łysienia plackowatego jest stosowanie ruksolitynibu – środka stosowanego w leczeniu m.in. chorób szpiku. Lek ten hamuje proces utraty włosów i przyczynia się do ich odrastania.

Łysienie plackowate – leczenie naturalne

Domowe sposoby na łysienie plackowate to przede wszystkim mezoterapia igłowa. Zabiegi pacjenci wykonują samodzielnie w domu. Polegają one na nakłuwaniu skóry głowy za pomocą odpowiednio dobranego wałeczka, na którym znajduje się 540 mikroigiełek. Dzięki systematycznemu nakłuwania skóra głowy jest lepiej ukrwiona, co zwiększa dopływ substancji odżywczych do włosów.

Porost włosów można także przyspieszyć specjalnymi masażami, które stymulują środkową warstwę skóry. Zalecana jest również aromaterapia, zwłaszcza z mieszanki olejku lawendowego, tymiankowego i rozmarynowego oraz leki bez recepty, które odżywiają owłosioną skórę głowy, np. zawierające cynk.

Zobacz także: Łysienie androgenowe – najczęstsza przyczyna wypadania włosów u kobiet i mężczyzn

Dobre efekty daje kuracja sokiem z cebuli. Cebulę należy pokroić w plastry i zmiksować. Powstały sok można przechowywać w lodówce, ale przed zastosowaniem trzeba go ogrzać do temperatury pokojowej. Miejsca objęte łysieniem plackowatym należy smarować dwa razy dziennie – efekty są zwykle widoczne po 2 tygodniach terapii.