Naczyniaki jamiste często nie potrzebują leczenia, gdyż znikają samoczynnie. Jest to powszechna dolegliwość, która przede wszystkim dotyczy dzieci – ok. 10% zachorowań stanowią niemowlęta. Naczyniaki zwykle pojawiają się u wcześniaków, nieco rzadziej u chłopców niż dziewczynek. Niewielkie zmiany skórne najczęściej występują w skupiskach i mogą przybierać różne formy. Wśród nich są purpurowe lub bladoczerwone guzki, wypukłe zmiany, czy też niebieskawe plamki o nieregularnych kształtach.
Naczyniak jamisty w początkowej fazie zwiększa rozmiar przez kilka miesięcy. Kolejnym etapem jego rozwoju jest stabilizacja wielkości guza, a następnie najczęściej dochodzi do jego samoistnego zaniku. Łagodna odmiana nowotworu dotyka czasami głęboko umiejscowionych narządów. Zazwyczaj guzy występują pojedynczo, jednak w sytuacji gdy mają podłoże dziedziczne, mogą zaistnieć mnogo.
Naczyniak jamisty może pojawiać się w postaci naczyniaka limfatycznego. Ta odmiana najczęściej występuje u dzieci w okolicach pach, szyi, a czasami nawet zaotrzewnowo. Jest ona wypełniona chłonką, która osiąga duże rozmiary i pojawia się w postaci dostrzegalnego guza. Tak umiejscowiony naczyniak limfatyczny jamisty może pojawić się przy zespole Turnera.
Jak powstaje naczyniak jamisty?
Główną przyczyną powstawania naczyniaków jamistych są rozszerzenia naczyń krwionośnych wypełniane krwią dopływającą do nich z tętnic. Zmiany nowotworowe szybko powiększają się poprzez rozmnażanie komórek śródbłonka naczyniowego. Specjaliści przypuszczają, że wpływ na rozwój tego guza mają czynniki genetyczne albo zespół Kasabacha-Merritt. Powód powstawania naczyniaków jamistych nie jest dokładnie znany.
Objawy naczyniaka jamistego
Zarówno kolor, jak i struktura naczyniaka jamistego może się zmieniać. Guzom towarzyszą różne dolegliwości, które są uzależnione od miejsca jego powstania. Symptomami naczyniaka jamistego wątroby są: wymioty, brak apetytu, nudności, ból w górnej prawej części brzucha oraz poczucie przepełnienia po jedzeniu. Najczęściej jednak ta odmiana nowotworu nie wykazuje szczególnych objawów.
Naczyniak jamisty oka objawia się m.in. problemami ze wzrokiem, podwójnym widzeniem, poczuciem przepełnienia w oczodole, nadwzrocznością, upośledzeniem ostrości, ubytkami w polu widzenia czy bolesnym wytrzeszczem. Natomiast w przypadku łagodnej odmiany nowotworu mózgu mogą wystąpić: bóle głowy, kłopoty językowe, problemy ze wzrokiem, drętwienie kończyn, napady padaczkowe, problemy z równowagą, zaburzenia psychiczne, zmiana zachowania oraz utrata pamięci. Naczyniaki jamiste pojawiające się na skórze nie powodują żadnych symptomów. Najczęściej guzy występują w okolicach skóry głowy, twarzy i tułowia.
Jak skutecznie leczyć naczyniaki jamiste?
Pierwszym krokiem w diagnozie naczyniaka jamistego jamy ustnej albo występującego na skórze jest stwierdzenie typowych objawów. Natomiast w przypadku łagodnej odmiany nowotworu wątroby czy mózgu stosuje się tomografię komputerową, ultrasonografię jamy brzusznej, rezonans magnetyczny albo angiografię. W szczególnych sytuacjach wykorzystuje się również biopsję, jednak może ona powodować krwawienie z naruszonego przez badanie guza. Naczyniaki często są mylone ze złośliwymi nowotworami.
W większości przypadków guz znika samoistnie. Jednak czasami trzeba przyspieszyć proces usuwania nowotworu poprzez zastosowanie terapii kompresyjnej, czyli uciskanie w jego okolicach. Innym rozwiązaniem jest kuracja laserowa, służąca zablokowaniu wzrostu naczyniaka, lecz jej celem nie jest usunięcie guza. Do tego wykorzystuje się operację chirurgiczną, której zadaniem jest wycięciu fragmentu organu lub jedynie zmiany chorobowej. Kolejnym sposobem jest zastosowanie glikokortykosteroidów wpływających na zahamowanie rozwoju nowotworu. Ponadto w przypadku leczenia naczyniaków jamistych stosuje się propanol.
Łagodna odmiana nowotworu występująca w mózgu, która pojawia się bez objawów, jest poddawana kontroli przez określony czas. Naczyniaki rozwijają się powoli, dlatego prawdopodobieństwo pęknięcia guza jest niewielkie. Jednak jeśli dojdzie do takiej sytuacji, to nie niesie ona ze sobą ogromnych zniszczeń ze względu na niskie ciśnienie krwi w tego typu zmianie. Operacja jest przeprowadzana w przypadku naczyniaków, które ulegają delikatnemu podkrwawianiu. Lekarz może także zastosować radioterapię, która jest bezpieczniejszą formą leczenia.
Przy naczyniaku jamistym wątroby, który jest bardzo duży, ma charakterystyczne symptomy i szybko się rozwija, jako formę leczenia stosuje się operację. Zabieg jest wykonywany w sytuacji zagrożenia życia, wywołanej krwawieniem do jamy otrzewnej lub pęknięciem guza.
