Polub nas na Facebooku
Czytasz: Hipogonadyzm hipergonadotropowy (pierwotny) i hipogonatropowy (wtórny) – przyczyny, objawy i leczenie 
menu
Polub nas na Facebooku

Hipogonadyzm hipergonadotropowy (pierwotny) i hipogonatropowy (wtórny) – przyczyny, objawy i leczenie 

Lekarz stoi i patrzy w stronę obiektywu

Fot: baranq / fotolia.com

Hipogonadyzm to schorzenie prowadzące do bezpłodności u kobiet i mężczyzn. Jego przyczyną jest upośledzenie czynności gonad (jajników lub jąder) na skutek zaburzeń genetycznych, urazów, chorób, uszkodzenia przysadki mózgowej lub procesu starzenia. Leczenie hipogonadyzmu prowadzi się przy użyciu terapii hormonalnej. 

Hipogonadyzm dzieli się na dwa rodzaje: hipogonadyzm hipergonadotropowy (pierwotny) i wtórny. Różnicuje je rodzaj przyczyn, które wywołują zaburzenia płodności. W przypadku hipogonadyzmu wtórnego znaczącą rolę odgrywają: przysadka mózgowa oraz stany zapalne w organizmie.

Hipogonadyzm pierwotny i wtórny - przyczyny

Hipogonadyzm hipergonadotropowy, czyli pierwotny, to rodzaj niedoczynności hormonalnej powstałej na skutek:

  • uszkodzenia gonad – jąder lub jajników,
  • choroby genetycznej,
  • nowotwór jąder lub jajników,
  • urazów, np. mechanicznych, operacyjnych.

Do hipogonadyzmu hipogonatropowego (wtórnego) dochodzi w wyniku:

  • uszkodzeń przedniego płata przysadki mózgowej lub podwzgórza,
  • stanów zapalnych,
  • guzów, w tym czaszkogardlaka, glejaka i oponiaka,
  • schorzeń naciekowych i zapalnych, np. sarkoidoza, kiła, grzybica, nacieki białaczkowe, hemochromatoza,
  • poporodowego udaru niedokrwiennego,
  • martwic w przebiegu cukrzycy.

Inne przyczyny, które mogą przyczyniać się do rozwoju hipogonadyzmu, to:

  • naświetlania,
  • chemoterapia,
  • niedożywienie,
  • zaburzenia genetyczne,
  • okres przekwitania,
  • przyjmowanie substancji psychoaktywnych,
  • wrodzony brak przysadki,
  • wady naczyniowe (tętniaki).

Hipogonadyzm męski – rodzaje i objawy

Hipogonadyzm u mężczyzn dzieli się na:

  • wrodzoną niedoczynność jąder – np. zespół Klinefeltera, zespół Kallmanna, wrodzony brak jąder (dysgenezja jader), wnętrostwo, zespół zanikających jąder,
  • nabytą niedoczynność jąder – kastracja (np. w wyniku nowotworu jąder), jatrogenny hipogonadyzm (radio, chemioterapia), nabyty zanik jąder (stan zapalny, skręt jąder),
  • starzenie się układu płciowego z wiekiem.

Objawy hipogonadyzmu męskiego:

  • niewystąpienie okresu dojrzewania płciowego,
  • prącie bardzo małych rozmiarów,
  • impotencja,
  • zanik lub nie wystąpienie popędu seksualnego,
  • wysoki wzrost,
  • widocznie wydłużone kończyny,
  • ginekomastia (przerost gruczołów sutkowych) lub lipomastia, czyli rozrost tkanki tłuszczowej w obrębie piersi,
  • skąpe owłosienie łonowe charakteryzujące się pionowym kierunkiem wzrostu (charakterystyczne dla owłosienia występującego u kobiet),
  • brak mutacji głosu,
  • niewielkie jądra o twardej strukturze z powiększonym najądrzem (dysgenezja jąder),
  • eunuchoidalna budowa ciała,
  • typowo kobieca linia włosów (brak zakoli i łysienia skroniowego),
  • blada, cienka i delikatna skóra,
  • brak zębów mądrości oraz nietypowo duże zęby trzonowe,
  • brak lub bardzo skąpe owłosienie twarzy i pach,
  • osteoporoza,
  • azoosperimia: sperma pozbawiona plemników – bezpłodność,
  • niedostatecznie rozwinięta muskulatura,
  • mała objętość ejakulatu.

Dodatkowo w zespole Klinefeltera obserwuje się również: półkoliste odgięcie piątego palca dłoni powodujące jego boczne odstawanie (klinodaktylia), szeroko rozstawione oczy (hiperteloryzm oczny) oraz spłaszczony nos u nasady, wiotkość stawów, wady wrodzone serca i nerek. Natomiast w zespole Kalmanna w niektórych przypadkach dochodzi również do zaburzeń węchu, rozszczepu wargi i podniebienia oraz występują dodatkowe ruchy ciała (tiki).

Hipogonadyzm żeński – rodzaje i objawy

U kobiet hipogonadyzm występuje jako:

  • wrodzone dysfunkcje jajników – choroby genetyczne: zespół Turnera, dysgenezja jajników,
  • nabyte defekty jajnika – naświetlania, chemioterapia, chirurgiczne usunięcie jajnika lub jajników, niedorozwój jajników o podłożu autoimmunologicznym,
  • POF - zespół przedwczesnego wygaśnięcia jajnika.

Objawy hipogonadyzmu żeńskiego:

  • spadek libido, oziębłość seksualna,
  • zaburzenia płodności, bezpłodność,
  • wysoki wzrost z wydłużonymi kończynami,
  • zaburzenia miesiączkowania, pierwotny lub wtórny brak miesiączki,

Zobacz także: Przyczyny braku okresu: ciąża, menopauza, zaburzenia hormonalne, odchudzanie

  • osteoporoza,
  • osteopenia,
  • niedorozwój narządów płciowych (wewnętrznych i zewnętrznych),
  • niedorozwój gruczołów sutkowych,
  • wyciek mleka z gruczołów sutkowych,
  • zanikanie lub nie wystąpienie owłosienia łonowego i pachowego.

Zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn mogą występować zaburzenia neurologiczne i psychiczne o różnej charakterystyce oraz opóźnienie w rozwoju umysłowym.

Leczenie hipogonadyzmu

W terapii hipogonadyzmu pierwotnego wykorzystuje się preparaty hormonalne w postaci: żeli, plastrów (w tym plastry mosznowe), tabletek oraz zastrzyków. W przypadku hipogonadyzmu wtórnego w niektórych przypadkach istnieje szansa na przywrócenie płodności w wyniku stosowania egzogennych gonadotropin. Stosowana jest również substytucja steroidami płciowymi.

Przeciwwskazania do terapii hormonalnej hipogonadyzmu

W przypadku, gdy u osoby, u której zdiagnozowano Hipogonadyzm wdrożenie leczenia przy użyciu hormonów nie jest zalecane w przypadku:

  • raka prostaty,
  • raka sutka,
  • policytemii,
  • zespołu obturacyjnego bezdechu sennego.

Zobacz film: Jak przebiega erekcja? Źródło: 36,6

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
2
1
Polecamy
Ginekomastia = zabieg?
Czy są inne sposoby na usuwanie ginekomastii?
Ginekomastia = zabieg? Czy są inne sposoby na usuwanie ginekomastii? Dzień Dobry TVN
Priapizm – zaburzenia erekcji.
Skąd się bierze?
Leczenie
Priapizm – zaburzenia erekcji. Skąd się bierze? Leczenie Dzień Dobry TVN
Zespół Kallmanna – objawy hipogonadyzmu hipogonadotropowego
Zespół Kallmanna – objawy hipogonadyzmu hipogonadotropowego TVN zdrowie
Hiperprolaktynemia - objawy, leczenie, przyczyny, występowanie u mężczyzn i kobiet w ciąży
Hiperprolaktynemia - objawy, leczenie, przyczyny, występowanie u mężczyzn i kobiet w ciąży TVN zdrowie
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty