Czosnek niedźwiedzi rośnie dziko, jednak w Polsce objęty jest częściową ochroną. Dlatego też nie można zrywać go w miejscach jego naturalnego wzrostu. Wielu amatorów ogrodnictwa może podjąć się jego uprawy bądź można kupić go także w sklepach ekologicznych i na bazarach. Czosnek niedźwiedzi najczęściej spożywa się w jego świeżej postaci, jednak dostępny jest również w formie suszonej.
Czosnek niedźwiedzi – co to jest, jak wygląda i gdzie rośnie?
Czosnek niedźwiedzi (łac. Allium ursinum), nazywany również czosnkiem cygańskim, czosnkiem leśnym i cebulą czarownic, to roślina o wielu właściwościach leczniczych, dlatego też, oprócz tego, że wykorzystuje się go w kuchni, stosuje się go także w leczeniu dolegliwości i stanów chorobowych. Roślina ta stanowi zwiastun wiosny. Pojawia się nad rzekami i strumykami, w miejscach dobrze naświetlonych. Czosnek niedźwiedzi można spotkać w całej Polsce – w lasach, górach i na polanach. Roślina ma liście podobne do liści konwalii – podłużne w kształcie, wyrastają bezpośrednio z cebulki. Wytwarzają one charakterystyczny zapach. Wiosną, w kwietniu i maju, można zobaczyć białe kwiaty czosnku niedźwiedziego, które zebrane są w półkolisty baldach.
Oprócz korzystania z jego dzikiej postaci, można podjąć się także jego uprawy. Sadzonki czosnku niedźwiedziego znajdują się często w asortymencie sklepów ogrodniczych. Ponadto można go znaleźć w sklepach z ekologiczną żywnością i na bazarach. W sprzedaży dostępny jest świeży lub w formie suszonej – jego liście w tym wydaniu, mimo suszenia, nie tracą swoich leczniczych właściwości.
Czosnek niedźwiedzi – właściwości lecznicze. Dlaczego warto go stosować?
Czosnek niedźwiedzi ma wiele właściwości leczniczych. Jego podstawową i największą zaletą jest to, że skutecznie zwiększa odporność organizmu. Jako że jest naturalnym antybiotykiem, może być idealnym pomocnikiem w walce z przeziębieniami, grypą i innymi infekcjami. Dzięki swoim właściwościom pobudza wydzielanie śluzu w oskrzelach, dlatego też warto stosować go szczególnie podczas infekcji górnych dróg oddechowych. Kolejnym plusem jest to, że, w przeciwieństwie do syntetycznych antybiotyków, nie wpływa negatywnie na florę bakteryjną. Ponadto czosnek niedźwiedzi świetnie radzi sobie w walce z grzybami, pierwotniakami, bakteriami i wirusami. Zawiera również przeciwutleniacze, które mają działanie antynowotworowe, które zmniejsza ryzyko wystąpienia raka żołądka, okrężnicy i jelita grubego. Właściwości czosnku niedźwiedziego korzystnie wpływają na obniżenie cholesterolu i ciśnienia tętniczego krwi. Zawiera on również antyutleniacze, które opóźniają procesy starzenia się organizmu – jego działanie wpływa na kondycję skóry, włosów i paznokci.
Czosnek niedźwiedzi – zastosowanie. Jak go spożywać?
Zastosowanie czosnku niedźwiedziego jest szerokie, gdyż roślina jest prawdziwą kopalnią witamin i składników mineralnych. Jest bogatym źródłem witamin (A, C, z grupy B), a także pierwiastków (magnez, potas, fosfor, żelazo). Swój intensywny zapach i właściwości bakteriobójcze zawdzięcza allicynie i związkom siarki. Jest również źródłem saponin, które mają działanie wspomagające procesy wchłaniania się składników pokarmowych, skutecznie usuwają bakterie, wirusy, grzyby oraz pierwotniaki, a także nasilają trawienie tłuszczów.
Należy podkreślić, że czosnek niedźwiedzi najwięcej wartości ma w świeżej postaci, dlatego najlepiej spożywać go na surowo. Jego liście znajdują zastosowanie jako dodatek do sałatek, sosów i past. Występuje także w wersji suszonej i jest wtedy częstym składnikiem mieszanek przyprawowych. Nadaje się do dań zarówno smażonych, jak i pieczonych. Ponadto cebulki czosnku niedźwiedziego nierzadko się marynuje bądź przetwarza i wykorzystuje do produkcji nalewek.
Czosnek niedźwiedzi – dawkowanie i przeciwwskazania
Dzienna dawka czosnku niedźwiedziego powinna wynosić około 3–5 g. Należy pamiętać, że, mimo jego wielu korzystnych właściwości, można go przedawkować. Przy przekroczeniu zalecanej dziennej dawki mogą wystąpić zaburzenia w pracy wątroby, które mogą prowadzić do jej uszkodzenia.
Mimo że czosnek niedźwiedzi posiada wiele właściwości leczniczych, nie każdy może go spożywać. Jego dużych ilości nie powinny stosować kobiety w ciąży oraz dzieci. Muszą się go wystrzegać osoby z chorobą wrzodową żołądka lub dwunastnicy. Ponadto zaleca się ostrożność przy stosowaniu czosnku niedźwiedziego przez osoby przyjmujące leki przeciwzakrzepowe, ponieważ rozrzedza on krew.
Zobacz wideo: Wszystko o czosnku
