Polub nas na Facebooku
Czytasz: Biała rzepa – właściwości prozdrowotne i zastosowanie
menu
Polub nas na Facebooku

Biała rzepa – właściwości prozdrowotne i zastosowanie

Pięć białych rzep na kremowym tle.

Fot. Wataru Yanagida / Getty Images

Biała rzepa to roślina z rodziny kapustowatych o jadalnych korzeniach i liściach. Jest jednym z najstarszych uprawianych warzyw. W Polsce straciła nieco na popularności, niemniej warto sięgać po nią ze względu na wysokie wartości prozdrowotne, a także odkryć na nowo jej ciekawy smak.

Biała rzepa należy do tej samej rodziny roślin, co kapusta, chrzan, rzeżucha czy rzodkiew. Z tą ostatnią rzepa często bywa mylona. Warzywa te mają podobne właściwości, ale podczas gdy jadalny korzeń rzodkwi jest podłużny (przypomina nieco korzeń pietruszki), rzepa ma najczęściej kształt bulwy.

Jak wygląda biała rzepa?

Biała rzepa występuje wyłącznie w uprawie. Idealne dla niej warunki panują w strefie umiarkowanej, czyli m.in. w Polsce. Zgrubiały korzeń białej rzepy ma najczęściej kulisty kształt (czasem stożkowaty), białą lub jasnoróżową barwę i dość ostry smak (podobny nieco do smaku rzodkiewek). Większe okazy przeznaczane są zwykle na paszę dla zwierząt, mniejsze – o delikatniejszym smaku – na żywność dla ludzi. Jadalną częścią rośliny są również jej młode liście, które rosną na mierzących 60–120 cm łodygach. Obie części białej rzepy wykorzystywane są w przemyśle kosmetycznym.

Wartości odżywcze białej rzepy

Biała rzepa od wieków ceniona jest zarówno w kulinariach, jak i w medycynie naturalnej. Współczesne badania potwierdziły, że to wyraziste w smaku warzywo ma w składzie wiele cennych dla zdrowia substancji. Ponieważ jest w nim tylko 10% suchej masy (90% to woda), ma niewielką wartość energetyczną (biała rzepa ma około 30 kalorii w 100 g). Dostarcza nieco białek i tłuszczów, a w około 8% składa się z węglowodanów, z czego prawie połowę stanowi nieprzyswajalny błonnik (reszta to głównie cukry proste). Najcenniejszymi składnikami rośliny są liczne makro- i mikroelementy.

Biała rzepa to źródło znacznej ilości witamin C, B3, B6 i kwasu foliowego. Zawiera też sporo potasu, miedzi i żelaza. Nie brak w niej również wapnia, fosforu, magnezu i jodu. Po białą rzepę warto sięgać także ze względu na obecne w niej alkaloidy – izotiocyjaniany. Odpowiadają one za charakterystyczny, ostry smak rośliny i mają właściwości antybiotyczne.

Polecamy: Czarna rzepa: właściwości oraz zastosowanie. Przepisy

Jak wybrać najlepsze warzywa? Dowiesz się tego z filmu:

Zobacz film: Które warzywa są najzdrowsze, a których lepiej unikać? Źródło: Dzień Dobry TVN.

Właściwości białej rzepy

Biała rzepa zawiera substancje o silnych właściwościach przeciwzapalnych, antyseptycznych i przeciwutleniających. Spożywanie tego warzywa przyczynia się do wzmocnienia ogólnej odporności organizmu, a także wspomaga jego walkę z różnego rodzaju infekcjami i zmianami zapalnymi. Obecne w białej rzepie składniki są cenne w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych i nowotworów. Dzięki działaniu antyoksydacyjnemu opóźniają procesy starzenia się organizmu i zmniejszają ryzyko wystąpienia powiązanych z nimi schorzeń (np. choroby Parkinsona czy Alzheimera). Składniki białej rzepy mają też pozytywny wpływ na stan skóry, włosów, paznokci, narządu wzroku czy tkanki kostnej.

Ponieważ biała rzepa jest niskokaloryczna i zawiera znaczne ilości błonnika, jej obecność w diecie wpływa korzystnie na działanie układu trawiennego, ułatwia odchudzanie i utrzymanie prawidłowej wagi. Nieprzyswajalny błonnik wypełnia żołądek, dzięki czemu zapewnia na długo uczucie sytości, tym samym ograniczając chęć podjadania między posiłkami. Wspomaga także jelitowy pasaż treści pokarmowej, co zapobiega takim problemom, jak wzdęcia, zaparcia, a także przyspiesza usuwanie z organizmu toksycznych metabolitów. Ponadto błonnik reguluje wchłanianie glukozy do krwi, zapobiegając gwałtownym skokom stężenia insuliny i napadom tzw. wilczego głodu. Tym samym spożywanie białej rzepy zmniejsza ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2 i otyłości.

Biała rzepa na włosy i skórę

W branży kosmetycznej większą popularność zyskała czarna rzepa – bliska kuzynka białej rzepy. Niemniej ekstrakty z tego warzywa często znajdują się w składzie szamponów i odżywek do włosów. Biała rzepa działa przeciwłupieżowo i przeciwłojotokowo. Skutecznie wzmacnia osłabione cebulki włosowe, ogranicza wypadanie włosów i pobudza je do wzrostu. Dzięki swoim właściwościom przeciwzapalnym i antyseptycznym zawarte w warzywie substancje mają także korzystny wpływ na skórę. Ekstrakty z białej rzepy można znaleźć np. w maseczkach do cery trądzikowej lub ze skłonnością do zmian alergicznych.

Biała rzepa – przepisy

Najpopularniejszym daniem z białej rzepy jest surówka, zwykle z dodatkiem marchwi, rodzynek i śmietany. Wyraziste w smaku warzywo komponuje się jednak z wieloma innymi produktami. Warto zatem poeksperymentować, dodając startą białą rzepę do najróżniejszych sałatek, surówek, koktajli warzywnych czy ozdabiając nią kanapki.

Białą rzepę można jeść także na gorąco – gotować ją, dusić, piec. Nadaje się na składnik zup czy zapiekanek warzywnych, może także stanowić bazę smacznego purée, podanego do obiadu zamiast tradycyjnych ziemniaków. Liście białej rzepy, które posiadają nawet więcej składników odżywczych niż bardziej popularny w kulinariach korzeń, można wykorzystywać tak samo, jak szpinak.

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
347
31
Polecamy
Seler korzeniowy i naciowy – właściwości i wartości odżywcze
Seler korzeniowy i naciowy – właściwości i wartości odżywcze TVN zdrowie
Endywia – kuzynka sałaty.
Właściwości zdrowotne i zastosowanie
Endywia – kuzynka sałaty. Właściwości zdrowotne i zastosowanie TVN zdrowie
Topinambur (słonecznik bulwiasty) - jakie ma właściwości, smak, jak go jeść i gdzie kupić?
Topinambur (słonecznik bulwiasty) - jakie ma właściwości, smak, jak go jeść i gdzie kupić? Dzień Dobry TVN
Rzepa to krzepa!
– przepisy, właściwości, uprawa
Rzepa to krzepa! – przepisy, właściwości, uprawa Dzień Dobry TVN
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty