Berberys zwyczajny wykorzystywany jest do wytwarzania naparów, dżemów, a także nalewek. Ze względu na to, że jest bogatym źródłem witaminy C, najczęściej stosowany jest do poprawy odporności, a także walki z grypą. Wystarczy przygotować napar, który wypijany stopniowo przez cały dzień poprawia funkcjonowanie organizmu. Jego właściwości były znane już wieki temu, a teraz na rynku istnieje mnóstwo preparatów, które zawierają go w swoim składzie.
Berberys zwyczajny (pospolity) – co to jest?
Berberys zwyczajny (łac. Berberys vulgaris), zwany także jako kwaśnica pospolita bądź kwaśniec, to kolczasty krzew z rodziny berberysowatych, występujący głównie w lasach europejskich. Pełni także funkcję ozdobną, dlatego można go spotyka również w parkach. Mimo że jest krzewem, z łatwością może osiągać nawet 2–3 m wysokości. Rozpoznawany jest głównie dzięki cierniom trójdzielnym i ostropiłkowatym oraz drobnym listkom. Ponadto wyróżnia się także żółtawymi kwiatami zebranymi w grona, które zwisają ku dołowi. Berberys zwyczajny (pospolity) ma pojawiające się jesienią drobne owoce o czerwonej barwie, które po przetworzeniu nadają się do jedzenia.
Właściwości lecznicze berberysu pospolitego
Berberys ma właściwości lecznicze. Surowcami o tych właściwościach są jego dojrzałe owoce, liście oraz kora (z korzeni i pędów). Znany jest przede wszystkim z dużej zawartości witaminy C w owocach – ok. 60–80 mg/100 g. Dzięki temu świetnie sprawdza się jako specyfik na zwiększenie odporności organizmu, a także jako pomoc w walce z przeziębieniami i grypą. Jako że ma właściwości wzmagające pocenie się, jest również przydatny w szybkim uporaniu się z infekcją. Ponadto liście, kora i korzenie zawierają aż 7 alkaloidów (magnofloryna, berberyna, palmatyna), a także garbniki i kwasy organiczne, co korzystnie wpływa na pracę żołądka, w tym wydzielanie soku żołądkowego i żółci. Stosowany jest również w stanach zapalnych wątroby, w kamicy żółciowej i zaburzeniach trawienia (także w zatruciach i zaburzeniach przemiany materii). Berberys zwyczajny (pospolity) obniża ciśnienie krwi, działa przeciwbakteryjnie i moczopędnie. Wykorzystywany jest także w terapii nowotworowej, gdyż zawiera garbniki hamujące enzymy potrzebne do rozwoju raka. Ponadto stosowany jest w leczeniu problemów żołądkowych, takich jak wzdęcia, zakażenia pierwotniakami i niedostateczne wydzielanie moczu. Berberys zwyczajny znajduje również zastosowanie w problemach reumatycznych, zapaleniu stawów i spojówek. Można z niego skorzystać w leczeniu trądziku i przebarwień skóry. U osób z poparzeniami słonecznymi wyjątkowo uśmierza ból skóry (ponadto jest naturalnym blokerem promieni UVA i UVB, dlatego zaleca się stosowanie go latem, szczególnie podczas kąpieli słonecznych).
Berberys zwyczajny (pospolity) – jak go stosować?
Berberys zwyczajny to roślina o wielu zastosowaniach. Mało który krzew może być przygotowany w tak wielu postaciach. Swoje właściwości wykazuje jako: napar, galaretka, suszone owoce, dżem, marmolada, a także różne rodzaje alkoholi (nalewki, wina, likiery, wódki). Aby zrobić napar, wystarczy zalać liście, korzenie lub korę szklanką wrzątku i pozostawić do zaparzenia. Można go pić 2–3 razy dziennie po 1–2 łyżeczki między posiłkami. Ze świeżych bądź suszonych liści, kory i korzeni można wykonać również odwar. Wystarczy rozdrobnić surowiec, a następnie zalać go zimną wodą i doprowadzić do wrzenia, po czym gotować na wolnym ogniu przez ok. 1 godzinę. Całość należy przecedzić i przechowywać w chłodnym miejscu. Warto wypijać szklankę tak przygotowanego berberysu 3 razy dziennie. Z kolei suszone owoce można zjadać np. z owsianką. Natomiast świeże owoce będą nadawały się do wykonania alkoholu, soku, galaretki bądź dżemu.
Kto nie powinien stosować berberysu zwyczajnego?
Preparaty z berberysu zwyczajnego (pospolitego) nie powinny być stosowane przez kobiety w ciąży. Mogą przyczyniać się do niedotlenienia i zaburzeń rozwoju płodu. Ponadto wszelkie produkty z tym ziołem w składzie powinny być stosowane z przerwami, ponieważ przyjmowanie go przez długi czas może powodować kumulowanie go w organizmie. Zawarta w nim berberyna może odkładać się w sercu, trzustce i wątrobie. Nie powinny ich stosować także dzieci, gdyż może wywoływać nudności. Stosowany leczniczo nie powoduje skutków ubocznych w wyniku przedawkowania. Jest to niewątpliwa zaleta tej rośliny w porównaniu do innych ziół.
Zobacz wideo: Ziołolecznictwo - w leczeniu jakich schorzeń warto wspomóc się ziołami?